چندین نهاد معتبر حقوق بشری در بیانیه‌ای مشترک نسبت به اخراج‌های اجباری، بازداشت‌های خودسرانه و تعرض به مهاجران افغان در ایران و پاکستان هشدار دادند. این نهادها تأکید کرده‌اند که افغانستان در شرایط فعلی، مکان امنی برای بازگشت نیست و ادامه این روند، نقض آشکار حقوق بین‌الملل است.
خبرگزاری آگاه:
در بیانیه‌ای مشترک که به امضای چندین نهاد بین‌المللی و منطقه‌ای حقوق بشری رسیده، نسبت به رفتار غیرانسانی با مهاجران افغان در ایران و پاکستان ابراز نگرانی جدی شده است. این بیانیه می‌گوید در ماه‌های گذشته، صدها هزار مهاجر افغان از جمله زنان، کودکان، بیماران و سالمندان، بدون طی روند قانونی و بدون بررسی وضعیت فردی‌شان، به افغانستان بازگردانده شده‌اند.
بیانیه هشدار می‌دهد که بازگرداندن اجباری مهاجران به کشوری که هم‌اکنون تحت حکومت طالبان با بحران انسانی، فقر گسترده و تهدیدهای امنیتی روبه‌روست، ناقض اصل بنیادین «منع بازگرداندن اجباری» در کنوانسیون ۱۹۵۱ پناهندگان است.
همچنین، موارد نگران‌کننده‌ای چون تجاوز جنسی به زنان و کودکان، سوءرفتار در بازداشتگاه‌ها، و مشکلات شدید روانی میان جوانان بازگشتی از جمله افسردگی، انزوای اجتماعی و محرومیت از آموزش، خدمات بهداشتی و امنیت شغلی در این بیانیه ذکر شده‌اند.
امضاکنندگان، از جمله نهادهایی چون کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، صلیب سرخ جهانی و چندین شبکه مدافع حقوق مهاجرین، از دولت‌های ایران و پاکستان خواسته‌اند فوراً روند اخراج‌های اجباری را متوقف کرده، به تعهدات بین‌المللی خود عمل کنند، شرایط اسکان انسانی فراهم آورند و نظارت بین‌المللی بر مراکز نگهداری و مرزها را ممکن سازند.
این بیانیه همچنین بر خطر جدی برای اقشار خاصی از مهاجران مانند خبرنگاران، زنان معترض، فعالان مدنی، کارمندان دولت پیشین و نیروهای نظامی تأکید دارد که با بازگشت اجباری، در معرض شکنجه، آزار یا مرگ قرار می‌گیرند.
اخراج اجباری مهاجران افغان از ایران و پاکستان در حالی شدت یافته که از آگوست ۲۰۲۱ و پس از سقوط نظام جمهوری در افغانستان، این کشور به یکی از بحرانی‌ترین نقاط جهان از نظر امنیت انسانی تبدیل شده و بسیاری از پناهجویان، گریزی جز فرار نداشته‌اند.
- ابعاد حقوقی: اخراج‌های اجباری بدون ارزیابی وضعیت فردی، نقض کنوانسیون ۱۹۵۱ ژنو است. کشورهایی که امضاکننده این کنوانسیون هستند، مسئولیت مستقیم دارند تا از بازگرداندن اجباری افراد به سرزمین‌هایی که در آن‌ها در معرض تهدید هستند، خودداری کنند.
- ابعاد انسانی: گزارش‌هایی از تجاوز، سوءرفتار در بازداشتگاه‌ها، و محرومیت مهاجران از حقوق اساسی، تصویر تکان‌دهنده‌ای از وضعیت مهاجران افغان ترسیم می‌کند که می‌تواند با گذشت زمان به یک بحران تمام‌عیار انسانی در مرزهای افغانستان بدل شود.
- ابعاد سیاسی: استفاده ابزاری از مهاجران در رقابت‌های منطقه‌ای، به‌ویژه در روابط تنش‌آلود میان ایران، پاکستان و جامعه جهانی، به شدت نگران‌کننده است. مهاجران نباید به ابزار فشار سیاسی تبدیل شوند.
- پیشنهاد راه‌حل: نیاز فوری به مداخله بین‌المللی برای توقف روند اخراج، ایجاد سازوکارهای اسکان مجدد و اعزام ناظران مستقل به مرزها وجود دارد. همچنین کشورهای ثالث می‌توانند با سهم‌پذیری بیشتر در پذیرش پناهجویان، از فشار بر کشورهای همسایه افغانستان بکاهند.
Leave feedback about this