در آستانه ماه محرم، گزارش‌هایی از تصمیم طالبان برای اعمال محدودیت‌های گسترده‌تر بر عزاداری‌های شیعیان در افغانستان منتشر شده است. فعالان مذهبی و نهادهای مدنی با ابراز نگرانی از این وضعیت، هشدار می‌دهند که چنین رویکردهایی می‌تواند وحدت اجتماعی را خدشه‌دار کرده و نارضایتی عمومی را افزایش دهد.
خبرگزاری آگاه:
با نزدیک‌شدن ایام محرم و عاشورای حسینی، منابع محلی و فعالان اجتماعی در مناطق مختلف افغانستان از افزایش فشارها و محدودیت‌های جدید بر عزاداری‌های مذهبی شیعیان خبر داده‌اند. به گفته این منابع، برخلاف سال‌های گذشته، امسال مقررات سخت‌گیرانه‌تری بر پوشش مذهبی، دسته‌جات سینه‌زنی، راه‌اندازی مراسم عمومی، نصب بیرق‌ها و حتی نواهای عزاداری اعمال خواهد شد.
گزارش‌ها حاکی از آن است که نیروهای امنیتی طالبان در برخی مناطق، جلسات توجیهی محدودکننده‌ای برای متولیان هیئات مذهبی برگزار کرده‌اند و هشدار داده‌اند که عزاداری‌ها باید «کنترل‌شده و بی‌سر و صدا» برگزار شود.
در واکنش به این وضعیت، سید عبدالناصر یعقوبی، از علمای سرشناس شیعه، در بیانیه‌ای هشدار داده است که «مردم را با اعتقادات‌شان امتحان نکنید» و تأکید کرده که عزاداری امام حسین (ع) نه تنها حق دینی شیعیان، بلکه وظیفه‌ای اسلامی برای همه مسلمانان است. او همچنین از شورای علمای شیعه و کمیسیون عالی شیعیان خواست تا با مقامات حکومتی وارد مذاکره شوند و فضای مناسبی برای عزاداری آزاد فراهم کنند.
از دید ناظران سیاسی، این محدودیت‌ها نه‌فقط وجه مذهبی، بلکه بار سیاسی و هویتی نیز دارد. محرم، تنها مناسبت بزرگ شیعیان افغانستان است که جنبه عمومی و اجتماعی پررنگی دارد و هرگونه محدودسازی آن به‌مثابه تلاش برای حذف نمادین یک مذهب و هویت دینی تفسیر می‌شود.
به‌ویژه در شرایطی که طالبان ادعای حکومت بر تمام اقوام و مذاهب را دارد، نادیده‌گرفتن آزادی‌های مذهبی شیعیان می‌تواند شکاف‌های اجتماعی را عمیق‌تر کند و موجب انزوای بیشتر حکومت از بدنه جامعه مذهبی و مدنی شود.
در سال‌های گذشته نیز مراسم عاشورا در کابل، بلخ، بامیان، و غزنی با محدودیت‌هایی روبه‌رو بوده است؛ اما منابع مردمی می‌گویند امسال سطح ممنوعیت‌ها فراتر رفته و در برخی نقاط حتی برپایی مجالس خانگی نیز مشروط به مجوز شده است.
اگر حکومت طالبان واقعاً به دنبال ثبات و مقبولیت اجتماعی است، ممانعت از عزاداری عاشورا نه‌تنها راه حل نیست، بلکه یک بحران‌آفرینی بی‌موقع در یک جامعه مذهبی است. سکوت در برابر این محدودیت‌ها نیز به‌معنای پذیرش تدریجی حذف نمادهای مذهبی در فضای عمومی خواهد بود.
Leave feedback about this