در حالی که رسانههای آمریکایی از افشای یک سند محرمانه درباره تأثیر محدود حملات هوایی اخیر بر تأسیسات هستهای فردو خبر میدهند، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، مدعی انهدام کامل این سایت شده است. همزمان، گزارشهایی از انتقال احتمالی اورانیوم غنیشده ایران به یک دژ کوهستانی جدید به نام «کلنگ» منتشر شده است.
خبرگزاری آگاه:
همزمان با بالا گرفتن تنشها بر سر حملات اخیر آمریکا به تأسیسات هستهای ایران، رسانههای غربی از شکاف فزاینده میان روایت رسمی دولت ترامپ و ارزیابی اطلاعاتی در واشنگتن پرده برداشتهاند. روزنامه «سان» و خبرگزاری «آسوشیتدپرس» گزارش دادهاند که علیرغم ادعای دونالد ترامپ مبنی بر انهدام کامل سایت فردو، اطلاعات تازه حاکی از آسیبهای محدود و انتقال احتمالی مواد هستهای به سایت جدیدی به نام «کلنگ» است.
این گزارشها به نقل از مقامهای اطلاعاتی و تصاویر ماهوارهای نشان میدهند که تأسیسات جدید ایران در کوههای اطراف فردو، با حفر تونلهایی در عمق حدود ۱۰۰ متری در حال گسترش است. به باور کارشناسان، این سایت بهگونهای طراحی شده که حتی ممکن است در برابر بمبهای سنگرشکن آمریکا نیز مقاومت کند.
سیما شاین، مسئول پیشین بخش ایران در موساد، تأسیسات کلنگ را «پناهگاهی مؤثر برای سانتریفیوژهای پیشرفته» خوانده و گفته است که این مرکز میتواند جایگزین مناسبی برای سایت آسیبدیده فردو باشد.
در همین حال، گزارشهایی از مشاهده صف کامیونها در اطراف فردو پیش از حمله منتشر شده که احتمال انتقال حدود ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده با خلوص ۶۰ درصد را تقویت میکند. این حجم از اورانیوم، در صورت حفظ و نگهداری، میتواند در مسیر ساخت سلاح هستهای نقش کلیدی ایفا کند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نیز گفته است نمیتوان احتمال وجود اورانیوم یا سایر مواد هستهای در این سایت کوهستانی را رد کرد.
در مقابل، یک مقام ایرانی در گفتوگو با رسانههای داخلی، روایت ترامپ را «دروغ محض» خوانده و تأکید کرده که آسیبها در فردو عمدتاً سطحی و قابل بازسازی است.
اما خبرگزاری «آسوشیتدپرس» به نقل از منابع وزارت خارجه ایران، از وارد آمدن «آسیبهای شدید» به فردو خبر داده؛ نشانهای از اختلاف داخلی میان نهادهای ایرانی بر سر ارزیابی خسارات واقعی.
ترامپ در واکنش به گزارش رسانهها، آنها را «اخبار جعلی» خوانده و بار دیگر بر نابودی کامل تأسیسات ایران تأکید کرده است. سخنگوی او گفته است که در جریان این عملیات، ۱۲ بمب سنگرشکن «جیبییو ۵۷» بر فردو پرتاب شده است.
آنچه در حال رخدادن است، جنگی موازی میان روایتهاست: از یک سو روایت سیاسی کاخ سفید و تیم ترامپ که سعی دارد دستاورد نظامی را بزرگ جلوه دهد، و از سوی دیگر، روایت اطلاعاتی و رسانهای که نشانههایی از ادامه حیات زیرزمینی برنامه هستهای ایران ارائه میدهد.
انتقال احتمالی اورانیوم غنیشده به پایگاهی ناشناخته در اعماق کوهها، اگر تأیید شود، نه تنها حملات آمریکا را بیاثر میسازد، بلکه نشان میدهد تهران با پیشبینی حمله، برنامهای بلندمدت برای حفاظت از داراییهای راهبردی خود داشته است.
در عین حال، اختلاف روایت در داخل ایران نیز به چشم میخورد. برخی مقامات خسارت را اندک میدانند، در حالیکه منابع وزارت خارجه، از آسیبهای «شدید» سخن میگویند. این اختلاف ممکن است بازتابی از چالشهای تصمیمگیری در سطوح عالی امنیتی کشور باشد.
مهمتر آنکه، گزارشهایی که تنها چند ماه تأخیر در برنامه هستهای ایران را نتیجه این حملات میدانند، این نگرانی را در جامعه بینالمللی تقویت کرده که حتی استفاده از سنگینترین بمبهای غیرهستهای، نتوانسته پیشرفت هستهای تهران را متوقف کند.
Leave feedback about this