عرفات جمال، رئیس دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل در افغانستان، هشدار داده که مهاجران افغان در پی حملات اخیر به ایران ممکن است هدف خشم امنیتی قرار گیرند و به عنوان «سپر بلا» مورد سوءرفتار قرار گیرند. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که گزارش‌ها از افزایش چشم‌گیر اخراج اجباری افغان‌ها از ایران خبر می‌دهد.
خبرگزاری آگاه:
عرفات جمال، نماینده کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در افغانستان، روز چهارشنبه (۱۱ سرطان) در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز اظهار داشت که احساسات خشم‌آلود ناشی از تنش‌های امنیتی اخیر در ایران ممکن است علیه مهاجران افغان تخلیه شود.
او گفت: «آن‌ها جنگ بسیار ترسناکی را پشت سر گذاشته‌اند، ما این را درک می‌کنیم، اما همچنین احساس می‌کنیم که شاید افغان‌ها قربانی شوند و بخشی از خشم بر سر آن‌ها خالی شود.»
هم‌زمان با این هشدار، گزارش‌ها از ایران نشان می‌دهد که موج تازه‌ای از اخراج مهاجران افغان از این کشور آغاز شده است. رویترز می‌نویسد که این روند پس از حمله اسرائیل به تاسیسات نظامی ایران، و در چارچوب «جستجوی جاسوسان» تشدید یافته است.
عنایت‌الله اصغری، یکی از مهاجران تازه‌اخراج‌شده افغان، به رویترز گفته است: «ما را به جاسوسی متهم کردند و با ما طوری رفتار شد که انگار دشمن اصلی آن‌ها هستیم.»
بنا بر برآورد سازمان ملل، ایران تنها در جریان جنگ اخیر، روزانه بیش از ۳۰ هزار مهاجر افغان را از خاک خود اخراج کرده است.
از سوی دیگر، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت ایران، در واکنش به این گزارش‌ها گفته است که امنیت ملی در اولویت قرار دارد و مهاجران فاقد مدرک باید کشور را ترک کنند. او در عین حال تأکید کرده که ایران با مهاجران دارای مدرک اقامت یا کار مشکلی ندارد.
اما تجربه برخی مهاجران نشان می‌دهد که حتی داشتن مدارک قانونی نیز مانع بازداشت و آزار نشده است. احمد فواد رحیمی، یک جوان ۲۶ ساله افغان که دارای ویزای کاری معتبر ایران بوده، گفته است که در مسیر بازگشت داوطلبانه به افغانستان به‌دلیل تشدید فضا علیه مهاجران، بازداشت و به اردوگاهی در مرز منتقل شده است.
او افزود که در این اردوگاه، زندانیان غذای بسیار کمی دریافت می‌کردند، تلفن‌هایشان ضبط شده بود و برای عبور از مرز مجبور به پرداخت مبالغ سنگین بودند.
در کنار این، جمال از کمیساریای پناهندگان هشدار داد که افغانستان امروز در شرایطی است که نمی‌تواند موج برگشت گسترده مهاجران را تاب بیاورد، چرا که «اقتصاد کشور پس از تسلط طالبان فلج شده و کمک‌های بین‌المللی نیز به شدت کاهش یافته است.»
🔍 تحلیل آگاه – مهاجران، قربانیان جنگ پنهان ایران و اسرائیل؟
📌 ۱. امنیت داخلی یا قربانی‌سازی خارجی؟
ایران پس از حملات اخیر که مقامات آن را به اسرائیل نسبت داده‌اند، به‌نظر می‌رسد با تمرکز بر جامعه مهاجران افغان در داخل کشور، در پی یافتن «عوامل نفوذ» یا ایجاد بازدارندگی امنیتی است. اما گزارش‌های منتشرشده نشان می‌دهد این روند به رفتارهای جمعی، تحقیرآمیز و بدون تفکیک قانونی منجر شده که می‌تواند تبعات منطقه‌ای به‌بار آورد.
📌 2. هزینه انسانی رقابت‌های ژئوپلیتیک
مهاجران افغان بار دیگر در متن کشمکش‌های منطقه‌ای به‌ویژه میان ایران، اسرائیل و کشورهای غربی قرار گرفته‌اند؛ گویی هرگاه تنش در سطح بین‌المللی افزایش می‌یابد، مهاجران به‌عنوان ابزار فشار و تخلیۀ روانی سیاست‌های امنیتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
📌 ۳. تشدید بحران انسانی در افغانستان
هم‌زمان با اخراج گسترده مهاجران از ایران و پاکستان، افغانستان با وضعیت بحرانی اقتصادی، فقدان زیرساخت‌های جذب مهاجران برگشتی و نبود حمایت کافی روبرو است. چنین روندی نه‌تنها امنیت انسانی، بلکه ثبات اجتماعی را نیز تهدید می‌کند.
📌 ۴. سکوت نگران‌کننده در سطح دیپلماتیک
در حالی‌که نهادهای بین‌المللی هشدار داده‌اند، اما دولت طالبان هیچ واکنش رسمی نسبت به اخراج گسترده مهاجران افغان از ایران نشان نداده است. نبود یک سیاست خارجی فعال یا دیپلماسی حمایتی، مهاجران را بیش از پیش در معرض آسیب قرار داده است.
در شرایطی که مهاجران افغان قربانی مستقیم تصمیمات و بحران‌های خارج از کنترل خود شده‌اند، سازمان ملل خواستار توجه و واکنش فوری جامعه جهانی برای توقف این وضعیت شده است. آیا تهران و اسلام‌آباد برای حل ریشه‌ای بحران مهاجرت در منطقه، راهی فراتر از فشار و اخراج خواهند یافت؟
Leave feedback about this