در حالی که گزارش‌های گسترده‌ای از بدرفتاری و اخراج اجباری مهاجران افغان از ایران منتشر شده، علیرضا بیکدلی، سفیر ایران در کابل، مدعی شده است که روند بازگرداندن مهاجران «تدریجی و با احترام» صورت می‌گیرد.
خبرگزاری آگاه:
علیرضا بیکدلی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در افغانستان، روز جمعه، ۲۰ سرطان (۱۱ جولای)، در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت:
«بازگرداندن مهاجران غیرقانونی افغان از ایران، روندی تدریجی، هماهنگ‌شده و با عزت است.»
او تأکید کرد که وزارت کشور ایران در هماهنگی با سایر نهادهای مرتبط و با همکاری حکومت طالبان، در تلاش است تا مهاجران فاقد مدرک را با احترام به افغانستان بازگرداند.
بیکدلی افزوده که با افزایش همکاری میان تهران و کابل، روند بازگرداندن مهاجران «سرعت» گرفته است.
این ادعا در حالی مطرح شده که در ماه‌های گذشته، ده‌ها گزارش و ویدیوی مستند از رفتار خشونت‌بار، بازداشت‌های جمعی، نگهداری مهاجران در اردوگاه‌های غیرانسانی و دیپورت‌های اجباری افغان‌ها از ایران منتشر شده است.
آمارهای رسمی نیز نشان می‌دهد که تنها در سال گذشته، بیش از یک میلیون مهاجر افغان از ایران اخراج شده‌اند؛ آماری که فعالان حقوق بشر آن را نشانگر یک بحران انسانی می‌دانند.
مقام‌های ایرانی بارها گفته‌اند که برخوردهای امنیتی تنها شامل افراد فاقد مدرک اقامت می‌شود. با این حال، بسیاری از مهاجران دارای مدارک قانونی نیز گزارش داده‌اند که هدف بازداشت، بازرسی‌های تحقیرآمیز و اخراج اجباری قرار گرفته‌اند.
در حال حاضر، تخمین زده می‌شود که صدها هزار مهاجر افغان فاقد مدرک رسمی در ایران زندگی می‌کنند. بسیاری از این افراد به دلیل ناامنی، سرکوب، و محدودیت‌های گسترده طالبان، امکان بازگشت امن و پایدار به افغانستان را ندارند.
📊 تحلیل آگاه:
فاصله ادعا تا واقعیت؛ دیپورت یا “بازگرداندن با عزت”؟
اظهارات سفیر ایران در کابل درباره روند «محترمانه و هماهنگ» بازگرداندن مهاجران افغان، در تضاد آشکار با روایت‌های میدانی، گزارش نهادهای حقوق بشری و مستندات رسانه‌ای است.
ایران، به‌ویژه پس از تسلط طالبان، با موج جدیدی از ورود مهاجران افغان مواجه شده، و در پاسخ، سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تری را در قبال مهاجران اتخاذ کرده است. بازداشت‌های خیابانی، اردوگاه‌های موقت، بی‌دسترسی به خدمات پایه، و اخراج اجباری، بخشی از این سیاست‌هاست.
هرچند دیپلمات‌ها از «احترام» و «هماهنگی» سخن می‌گویند، اما نقض گسترده کرامت انسانی مهاجران افغان در ایران به یکی از نگرانی‌های جدی بین‌المللی تبدیل شده است.
ادعای «دیپورت با احترام» نه تنها واقعیت زندگی مهاجران را تغییر نمی‌دهد، بلکه می‌تواند ابزار توجیه سیاسی برای نقض حقوق بشر باشد. چالش اصلی اینجاست: آیا مقامات ایرانی واقعاً به دنبال بازگشت داوطلبانه، ایمن و انسانی مهاجران هستند؟ یا این سیاست بخشی از فشار ساختاری برای کاهش جمعیت مهاجران در بحبوحه بحران‌های اقتصادی ایران است؟
افزایش هماهنگی با طالبان نیز نگرانی‌های تازه‌ای را برانگیخته، زیرا طالبان نه‌تنها امنیت بازگشت‌کنندگان را تضمین نمی‌کنند، بلکه در بسیاری از موارد آن‌ها را بازداشت یا سرکوب می‌کنند.
Leave feedback about this