آغاز توافق‌نامه تجارت ترجیحی میان افغانستان و پاکستان؛ تعرفه کالاهای خوراکی کاهش یافت

اتاق مشترک تجارت و صنایع افغانستان و پاکستان از امضای توافق‌نامه تجارت ترجیحی (PTA) استقبال کرده و آن را گامی مهم برای بهبود روابط اقتصادی میان دو کشور دانسته است. این توافق‌نامه که از اول اگست ۲۰۲۵ به اجرا درمی‌آید، تعرفه بر هشت قلم کالای خوراکی صادراتی و وارداتی را کاهش می‌دهد.

---

به گزارش خبرگزاری آگاه، اتاق مشترک تجارت و صنایع افغانستان و پاکستان (PAJCCI) از امضای توافق‌نامه یک‌ساله تجارت ترجیحی میان دو کشور خبر داده است. این توافق‌نامه قرار است از اول اگست ۲۰۲۵ اجرایی شود.

بر اساس مفاد این توافق‌نامه:

🔹 پاکستان تعرفه واردات بر چهار کالای صادراتی افغانستان شامل:

• انگور
• انار
• سیب
• بادنجان رومی

را کاهش خواهد داد.

🔹 در مقابل، طالبان تعرفه واردات بر چهار کالای پاکستانی شامل:

• ام (انبه)
• مالته (پرتقال)
• کیله (موز)
• کچالو (سیب‌زمینی)

را پایین خواهند آورد.

تعرفه این کالاها که پیش‌تر بیش از ۶۰ درصد بوده، حالا به ۲۷ درصد کاهش یافته است.

اتاق PAJCCI با نشر اعلامیه‌ای گفته است که این اقدام می‌تواند «مبادلات مرزی، اشتغال و جریان سرمایه را تقویت کند» و هزاران کشاورز، تاجر و کارگر را در دو سوی مرز منتفع سازد.

این توافق در شرایطی انجام می‌شود که روابط تجاری میان دو کشور طی سال‌های اخیر به‌شدت دچار تنش بوده است. از جمله بسته‌شدن مکرر گذرگاه‌های مرزی، افزایش تعرفه‌های ناگهانی، و تنش‌های سیاسی و امنیتی از دلایل عمده کاهش حجم تجارت دوجانبه عنوان شده‌اند.

---

🔍 تحلیل آگاه:

امضای این توافق‌نامه را می‌توان از دو زاویه مهم ارزیابی کرد:

۱. ابعاد اقتصادی:

• کاهش تعرفه‌ها بر کالاهای کشاورزی، می‌تواند به افزایش صادرات فصلی افغانستان و بهبود وضعیت اقتصادی کشاورزان محلی منجر شود.
• از سوی دیگر، پاکستان با هدف دسترسی راحت‌تر به بازارهای مصرفی افغانستان، به دنبال حفظ نقش غالب خود در بازار این کشور است.
• کاهش تعرفه از ۶۰٪ به ۲۷٪، گامی چشم‌گیر است، اما هنوز هم نسبت به تعرفه‌های ترجیحی منطقه‌ای مانند SAARC یا CEPA بالا محسوب می‌شود.

۲. ابعاد سیاسی و استراتژیک:

• امضای این توافق در شرایطی که دو کشور از نظر دیپلماتیک روابط پرتنشی دارند، نشانگر تلاش برای حفظ منافع اقتصادی علی‌رغم اختلافات سیاسی است.
• طالبان با استفاده از این توافق، می‌کوشند چهره‌ای عمل‌گرا و تجاری از خود در برابر جامعه بین‌المللی و داخلی ارائه دهند.
• در سطح داخلی، چنین توافق‌هایی ممکن است در کوتاه‌مدت باعث کاهش قیمت برخی مواد غذایی وارداتی شود؛ به‌ویژه موز، سیب‌زمینی و پرتقال که مصرف عمومی بالایی دارند.