آگست 4, 2025
خبرگزاری آگاه؛ روایت دقیق، تحلیل عمیق؛ رسانه بیداری و برابری
افغانستان خبرگزاری آگاه

دعوای حقوقی میان یک فقیه و هیئت امنای مسجد مهدویه در دشت‌برچی منجر به مداخله طالبان و بسته شدن مسجد شد

یک دعوای حقوقی میان شیخ غلام عباس واعظ‌زاده بهسودی و هیئت امنای مسجد و مدرسه دینی مهدویه در ناحیه تانک‌تیل دشت‌برچی کابل، پس از هفته‌ها تنش، منجر به مداخله نیروهای وزارت عدلیه طالبان و بسته شدن این مرکز دینی شد.

مرکز دینی مهدویه در سال ۱۳۵۴ خورشیدی به همت علمای برجسته‌ای چون آیت‌الله غلام‌نبی فاضل، آیت‌الله سید زین‌العابدین هاشمی، و آیت‌الله شیخ حیدرعلی مدرسی تأسیس شد. مسجد و مدرسه بر زمینی وقفی به مساحت بیش از ۱۰۰۰ متر مربع ساخته شده و دهه‌هاست به‌عنوان مسجد جامع محل در منطقه دشت‌برچی فعالیت می‌کند.

مدیریت این مرکز در دهه‌های گذشته با مشارکت مردم محل و هیئت امنا صورت گرفته است.

آیت‌الله بهسودی اخیراً مدعی تولیت شرعی و مرجعیت دینی انحصاری این مرکز شده، در حالی‌که هیئت امنای محل تأکید دارند اداره مسجد همواره به‌صورت جمعی، عرفی و بر اساس اعتماد عمومی مردم انجام شده و هیچ‌گونه سند رسمی یا حکم قضایی مبنی بر واگذاری تولیت انحصاری به شخص خاصی وجود ندارد.

پس از بالا گرفتن اختلافات، آیت‌الله بهسودی در بیانیه‌ای اعلام کرد که دفتر دینی او در غرب کابل توسط مأموران وزارت عدلیه طالبان مسدود شده و چهار کارمند بازداشت شده‌اند. او این اقدام را نتیجه اغوای مقام‌های طالبان توسط «عناصر فاسق و فتنه‌گر» دانست و مدعی شد که هدف این افراد تبدیل مسجد به «محل برگزاری مراسم فاتحه» و حذف طلبه‌ها و مدرسان است.

وی همچنین اعلام کرد که مسجد مهدویه، با وضعیت فعلی، حکم «مسجد ضرار» را پیدا کرده و اقامه نماز در آن از نظر شرعی باطل است. او از پیروانش خواست از حضور در آن خودداری کنند.

هیئت امنای مسجد، که بر اساس رأی و اعتماد مردم محل تشکیل شده، ضمن رد اتهامات، تأکید کرده‌اند که:

«هیچ سند قانونی مبنی بر تولیت انحصاری ایشان وجود ندارد و اداره مسجد باید با مشارکت مردم محل ادامه یابد.»

آن‌ها ضمن تأکید بر روش‌های قانونی و صلح‌آمیز، از مراجع قضایی و علما خواسته‌اند تا برای حل این منازعه ورود کنند.

بسته شدن مسجد و مدرسه، و همچنین استفاده از ادبیاتی چون «چهره کثیف»، «هیئت امنای فاسق» و «زاغ از طواف کعبه کبوتر نمی‌شود»، با واکنش گسترده منفی در میان مردم و علما روبه‌رو شده است.

فعالان مدنی هشدار داده‌اند که:

«تبدیل یک دعوای حقوقی به میدان درگیری سیاسی و مذهبی، خطرناک است و می‌تواند به وجهه دین و وحدت اجتماعی لطمه بزند.»

در شرایطی که مردم افغانستان با فقر، مهاجرت اجباری، تبعیض جنسیتی و محدودیت‌های گسترده روبه‌رو هستند، بسیاری معتقدند که تمرکز جامعه باید بر مسائل اساسی‌تر باشد، نه نزاع‌های شخصی و قدرت‌طلبی در مراکز دینی.


مساجد باید محل آرامش، آموزش و وحدت باشند، نه میدان نزاع و حذف متقابل. در چنین شرایطی، گفت‌وگوی عقلانی، مستند و داوری نهادهای معتبر دینی و قانونی، بهترین راه‌حل است.

اسناد و مدارکی که هیت امنا نشر کردند

Leave feedback about this

  • Quality
  • Price
  • Service

PROS

+
Add Field

CONS

+
Add Field
Choose Image
Choose Video