دولت سوریه اعلام کرده است که نخستین انتخابات پارلمانی تحت اداره جدید این کشور در ماه سپتامبر برگزار می‌شود؛ رویدادی که در سطح داخلی و بین‌المللی با تردیدهایی درباره مشروعیت، شفافیت و ماهیت واقعی آن روبه‌رو است.
به گزارش خبرگزاری آگاه، مقام‌های دولتی سوریه روز یک‌شنبه، ۲۷ جولای، از برنامه‌ریزی برای برگزاری انتخابات پارلمانی در ماه سپتامبر سال جاری خبر داده‌اند. محمد طه، رئیس کمیسیون عالی انتخابات سوریه، به خبرگزاری دولتی سانا گفت که رای‌گیری برای گزینش اعضای جدید مجلس، در بازه زمانی میان ۱۵ تا ۲۰ سپتامبر برگزار خواهد شد.
این نخستین انتخابات پارلمانی سوریه پس از تغییر ساختار اداری و سیاسی کشور، با حمایت مستقیم روسیه و ایران و پس از تثبیت نسبی حکومت بشار اسد در بخش‌های بزرگی از کشور، محسوب می‌شود.
با این حال، تا لحظه نشر این گزارش، اطلاعاتی درباره لیست نهایی نامزدان، نحوه توزیع حوزه‌های انتخاباتی، نهادهای ناظر مستقل و یا مشارکت بین‌المللی در نظارت بر روند رای‌گیری منتشر نشده است. این کم‌شفافیتی، نگرانی‌ها را درباره مهندسی انتخابات و استفاده ابزاری از آن برای نمایش ثبات سیاسی افزایش داده است.
🔍 تحلیل آگاه:
انتخابات سوریه؛ بازسازی چهره حکومت یا بازسازی واقعی کشور؟
🔻 پشت‌پرده انتخابات؛ تثبیت یک‌جانبه قدرت
برگزاری انتخابات در کشوری مانند سوریه، که هنوز در بسیاری از نقاط آن آثار جنگ داخلی، حضور نیروهای خارجی، گروه‌های مسلح، و بحران‌های انسانی به‌چشم می‌خورد، کمتر به معنای دموکراسی است و بیشتر نماد «تثبیت ظاهری» حاکمیت مرکزی است. به‌نظر می‌رسد که دولت بشار اسد می‌کوشد با استفاده از ابزار انتخابات، پیام ثبات و کنترل داخلی به جهان مخابره کند، در حالی‌که عملاً بسیاری از اقشار و گروه‌های معارض، به‌ویژه در شمال و شمال‌غرب کشور، در این روند نادیده گرفته شده‌اند.
🔻 عدم شفافیت و فقدان نظارت مستقل
تا کنون، هیچ نشانه‌ای از دعوت نهادهای بین‌المللی ناظر، مانند سازمان ملل یا ناظران بی‌طرف برای نظارت بر روند انتخابات منتشر نشده است. این مسئله تردیدها را درباره مشروعیت واقعی انتخابات افزایش داده و احتمالاً موجب خواهد شد که نتایج آن از سوی مخالفان داخلی و بسیاری از کشورهای غربی به رسمیت شناخته نشود.
🔻 سکوت درباره نامزدان؛ فضای بسته سیاسی
عدم اعلام اسامی نامزدان و نبود رسانه‌های آزاد برای نقد و بررسی آنها، نشان‌دهنده فضای بسته سیاسی و سرکوب صداهای معارض در کشور است. انتخابات واقعی زمانی معنا دارد که با آزادی سیاسی، رقابت سالم، و دسترسی برابر رسانه‌ای همراه باشد؛ شرایطی که امروز در سوریه وجود ندارد.
🔻 نقش بازیگران خارجی؛ موازنه‌ای شکننده
برگزاری انتخابات در حالی انجام می‌شود که سوریه هنوز صحنه حضور نظامی روسیه، ایران، ترکیه و گاه نیروهای باقی‌مانده ایالات متحده در شرق این کشور است. بنابراین، این روند را نمی‌توان به‌دور از تأثیرات ژئوپولیتیکی دانست. روسیه احتمالاً از این انتخابات به‌عنوان گامی برای عادی‌سازی چهره اسد و تسریع روند بازسازی اقتصادی سود خواهد برد. در مقابل، غربی‌ها آن را بخشی از «نقشه تحکیم دیکتاتوری» می‌دانند.
🔻 درسی برای منطقه؛ انتخابات بدون مردم، صرفاً دکور است
تجربه سوریه، و کشورهایی مانند افغانستان تحت طالبان یا ایران با مشارکت حداقلی، بار دیگر نشان می‌دهد که انتخابات بدون زیرساخت دموکراتیک و مشارکت واقعی مردم، تنها ابزاری تبلیغاتی است. چنین انتخاباتی نه‌تنها مشروعیت نمی‌آورد، بلکه بر شکاف‌های داخلی می‌افزاید و خطر فروپاشی بیشتر اجتماعی را افزایش می‌دهد.
برگزاری انتخابات در سوریه می‌تواند در ظاهر نشانه‌ای از گذار به وضعیت عادی تلقی شود، اما در غیاب فضای آزاد سیاسی، مشارکت واقعی مردم، نظارت مستقل و شفافیت، چنین انتخاباتی بیشتر به یک نمایش سیاسی شباهت دارد تا ابزاری برای بازسازی ملی. اگر دولت سوریه و حامیان منطقه‌ای آن خواهان صلح پایدار و ثبات واقعی هستند، باید فراتر از ظاهر انتخابات، به اصلاحات بنیادین، آشتی ملی و تضمین حقوق مدنی شهروندان تن دهند.
Leave feedback about this