گزارشگر ویژه سازمان ملل برای افغانستان، از نظر مشورتی جدید دیوان بین‌المللی دادگستری درباره تعهد دولت‌ها به حفاظت از محیط زیست استقبال کرد و آن را برای کشوری مانند افغانستان، که با بحران‌های اقلیمی جدی مواجه است، حیاتی دانست.
خبرگزاری آگاه:
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان، روز دوشنبه، ۶ اسد، در پیامی از نظر مشورتی تازه دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) درباره حفاظت از محیط زیست و اقلیم پشتیبانی کرد.
او تأکید کرده که این رأی مشورتی، تعهد دولت‌ها را بر اساس حقوق بین‌المللی بشر نسبت به محافظت از محیط زیست روشن می‌سازد و حتی پرداخت غرامت در صورت آسیب‌رسانی را نیز در بر می‌گیرد.
بنت با اشاره به وضعیت محیط زیستی افغانستان تصریح کرده که این کشور نه‌تنها تحت فشار بحران‌های اقلیمی مانند خشکسالی، فرسایش خاک و کمبود منابع آبی قرار دارد، بلکه به دلیل نبود نهادهای مؤثر محیط‌زیستی و آسیب‌های ناشی از جنگ، وضعیت آن از نظر زیست‌محیطی وخیم و بی‌ثبات است.
دیوان بین‌المللی دادگستری در این نظر مشورتی تأکید کرده است که دولت‌ها موظف‌اند اقداماتی را برای جلوگیری از تخریب محیط زیست انجام دهند و در صورتی که آسیبی وارد شود، موظف به جبران و پاسخ‌گویی حقوقی هستند.
تحلیل آگاه:
نظر مشورتی تازه دیوان بین‌المللی دادگستری، نقطه عطفی در هم‌پیوندی حقوق بشر و محیط زیست در حقوق بین‌الملل است. این رأی، ضمن آن‌که دولت‌ها را ملزم به حفاظت فعالانه از محیط زیست می‌داند، به‌ویژه برای کشورهایی مانند افغانستان اهمیت دوچندان دارد؛ کشورهایی که هم قربانی بحران اقلیمی هستند و هم از ابزار و ساختار لازم برای مقابله با آن برخوردار نیستند.
ریچارد بنت با مطرح کردن جایگاه خاص افغانستان در این زمینه، تلویحاً بر نیاز به حمایت بین‌المللی هدفمند برای کمک به ترمیم آسیب‌های زیست‌محیطی در این کشور تأکید می‌کند. واقعیت آن است که در غیاب دولت پاسخ‌گو، سیاست زیست‌محیطی مؤثر و شفاف، و با ادامه ناامنی و درگیری، افغانستان عملاً توان اجرای این تعهدات بین‌المللی را ندارد.
بنابراین، این رأی مشورتی می‌تواند زمینه‌ای برای مطالبه مسؤولیت جهانی نسبت به محیط زیست در افغانستان نیز فراهم آورد—از جمله کمک‌های بین‌المللی، انتقال دانش فنی، و حتی الزام کشورهایی که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم در تخریب محیط زیست افغانستان نقش داشته‌اند، به پرداخت غرامت یا مشارکت در بازسازی.
Leave feedback about this