شماری از صرافان و زرگران هرات می‌گویند مأموران امر به معروف و نهی از منکر طالبان در هفته‌های اخیر آنان را به دلیل «خط انداختن ریش» یا کوتاه کردن آن به سبک غربی بازداشت کرده‌اند. بازداشت‌ها کوتاه‌مدت بوده اما با ضمانت پایان یافته است.
خبرگزاری آگاه:
به گفته سه منبع مستقل در گفت‌وگو با افغانستان اینترنشنال، این روند از چند ماه پیش آغاز شده و در هفته‌های اخیر شدت گرفته است. مأموران طالبان به کسبه‌کاران هشدار داده‌اند که نباید ریش خود را به شکل «غربی» کوتاه کنند و ریش نباید «خط داشته باشد».
یکی از صرافان گفت: «پس از آمدن طالبان کمتر کسی ریش خود را می‌تراشد، اما حالا اگر کسی فقط خط بیندازد هم با او برخورد می‌شود.»
کسبه‌کاران تأکید کردند که برخی افراد بازداشت و سپس با ضمانت رها شده‌اند. به گفته آنان، فضای ترس در بازارهای صرافی و طلا فروشان هرات که از شلوغ‌ترین مراکز این شهر است، بیشتر شده است.
تحلیل آگاه
بازداشت صرافان در هرات به خاطر ریش شاید در نگاه نخست موضوعی جزئی و حاشیه‌ای به نظر برسد، اما در واقع بخشی از همان الگوی آشنای طالبان برای کنترل جامعه است. طالبان از ابتدای تسلط دوباره بر افغانستان نشان داده‌اند که برای تثبیت قدرتشان، به جای مدیریت اقتصاد یا رسیدگی به نیازهای مردم، بیشتر بر «ظاهر» زندگی روزمره تمرکز می‌کنند؛ ظاهر مو، ریش، لباس و حتی نوع گفتار.
وقتی طالبان به سراغ صرافان می‌روند، پیام روشن است: در شهری مثل هرات که اقتصاد محلی بر دوش همین بازارها می‌چرخد، فشار بر کسبه یعنی فشار بر کل جامعه. بازداشت کوتاه‌مدت و آزادی با ضمانت نیز بیشتر به یک «هشدار سیاسی» شباهت دارد تا اجرای قانون دینی؛ هشداری که می‌گوید هیچ‌کس در امان نیست و همه زیر نظر ما هستند.
این رفتار نشان می‌دهد طالبان تلاش دارند «ترس نرم» را در جامعه تزریق کنند؛ ترسی که با یک بار تجربه بازداشت یا شنیدن سرگذشت همسایه، در ذهن هزاران نفر جا می‌گیرد. از همین روست که موضوع ساده‌ای چون «خط انداختن ریش» به ابزار کنترل اجتماعی تبدیل می‌شود.
Leave feedback about this