به گزارش خبرگزاری آگاه، سازمان توسعه ملل متحد (UNDP) اعلام کرده است که از سپتامبر ۲۰۲۳ تاکنون، بیش از سه میلیون پناهجو از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشتهاند؛ روندی که به گفته این سازمان، فشار سنگینی بر اقتصاد، خدمات صحی و ظرفیتهای اجتماعی کشور وارد کرده است.
این سازمان روز شنبه، ۲۹ سنبله، گزارش داد که تنها در سال ۲۰۲۵ بیش از دو میلیون پناهجو به افغانستان بازگشتهاند. بیشتر این افراد پیشتر به کشورهای همسایه، بهویژه ایران و پاکستان، پناه برده بودند.
بر اساس گزارش، بسیاری از بازگشتکنندگان با مشکلات جدی از جمله نداشتن سرپناه، نبود فرصتهای کاری و محدودیت در دسترسی به خدمات اولیه مواجهاند.
در این گزارش آمده است که مناطقی که عمدتاً مهاجرپذیر بودهاند نیز در وضعیت دشواری قرار دارند و توان جذب و مدیریت این موج گسترده را ندارند.
سازمان ملل در بخش صحی هشدار داده است که فشار مضاعف بر سیستم سلامت افغانستان میتواند خطر شیوع بیماریهای واگیردار مانند سل، مالاریا و HIV را افزایش دهد.
این در حالی است که روند بازگشت پناهجویان همچنان ادامه دارد و افغانستان همزمان با بحران اقتصادی، کمبود منابع و پیامدهای ناشی از جنگ و بلایای طبیعی، با یک چالش بزرگ انسانی روبهرو است.
تحلیل آگاه:
بازگشت بیش از سه میلیون پناهجو در کمتر از دو سال، یکی از بزرگترین چالشهای انسانی و اجتماعی در افغانستان معاصر است.
- ابعاد اقتصادی: افغانستان که خود با بیکاری گسترده و فقر شدید دست و پنجه نرم میکند، توان جذب این حجم نیروی کار و خانوادههای بیسرپناه را ندارد. نبود برنامههای اقتصادی و رفاهی طالبان، بحران را پیچیدهتر میسازد.
- ابعاد اجتماعی: موج بازگشت، فشار شدیدی بر شهرها و روستاها وارد میکند. در مناطقی که قبلاً هم با کمبود منابع مواجه بودند، احتمال افزایش تنشهای اجتماعی و قومی وجود دارد.
- ابعاد صحی: هشدار سازمان ملل درباره بیماریهای واگیردار نشان میدهد که این موج بازگشت میتواند به سرعت به یک بحران بهداشتی تمامعیار بدل شود.
- ابعاد سیاسی: بازگشت گسترده مهاجران، نه تنها مشروعیت طالبان را در مدیریت بحران به چالش میکشد، بلکه میتواند زمینهساز فشارهای جدید بینالمللی بر این گروه شود، زیرا جامعه جهانی نمیتواند نسبت به یک بحران انسانی در این مقیاس بیتفاوت بماند.
در مجموع، این روند اگر بدون حمایت فوری بینالمللی و ایجاد برنامههای مشخص برای اسکان و اشتغال بازگشتکنندگان مدیریت نشود، افغانستان را در برابر یک فاجعه انسانی و اجتماعی قرار خواهد داد.
Leave feedback about this