آگاه: رسانههای ایران گزارش دادهاند که مقامهای طالبان در دیدار با علیرضا بیکدلی، سرپرست سفارت ایران در کابل، گفتهاند آمادهاند مسئله حقابه ایران از رود هلمند را حل کنند.
بهگفته منابع ایرانی، این دیدار روز شنبه، ۱۲ میزان، با حضور محمدابراهیم حکمت، رئیس امور اقتصادی دفتر رئیسالوزرا، و شفیع اعظم، مدیرکل همکاریهای اقتصادی وزارت خارجه طالبان برگزار شده است.
مقامهای طالبان در این نشست گفتهاند که موضوع حقابه ایران «در دستور کار حکومت» است و این گروه خواهان یافتن راهحل برای آن است.
در این دیدار، دو طرف درباره گسترش همکاریهای اقتصادی، سرمایهگذاری مشترک، و تقویت زیرساختهای مرزی نیز گفتوگو کردهاند.
بیکدلی در این نشست پیشنهادهایی برای سرمایهگذاری شرکتهای خصوصی ایران در بخشهای معادن، انرژی، کشاورزی و دامپروری افغانستان مطرح کرده و از آمادگی تهران برای حضور در پروژههای اقتصادی این کشور خبر داده است.
بهگفته شفیع اعظم، قرار است برای پیگیری توافقهای انجامشده، نشستهای منظمتری میان هیأتهای فنی دو کشور برگزار شود.
تحلیل آگاه
دیدار تازه طالبان و مقامهای ایرانی، بار دیگر تناقض در سیاستهای دو کشور را آشکار کرده است. طالبان که تاکنون از اجرای کامل توافقنامه حقابه رود هلمند طفره رفتهاند، اینبار با زبانی نرمتر سخن گفتهاند — اما نه از موضع قدرت، بلکه از موضع نیاز اقتصادی.
در ظاهر، این گفتوگوها بر سر تجارت و همکاری مرزی است، اما در واقع ایران از بحران انرژی و معادن افغانستان بهعنوان اهرم فشار برای گرفتن حقابه استفاده میکند.
در مقابل، طالبان برای مشروعیت بینالمللی و شکستن انزوای اقتصادی، ناچارند با تهران نزدیکتر شوند؛ حتی اگر به قیمت واگذاری امتیازات استراتژیک باشد.
از نگاه سیاسی، طالبان در حال تبدیلشدن به شریک ضعیفتر این معادلهاند. ایران با ترکیب هوشمندانهای از فشار و وعده، سعی دارد نفوذ اقتصادی خود را تا عمق جنوب افغانستان گسترش دهد — جایی که دسترسی به منابع معدنی و مسیرهای تجارتی مستقیم با چابهار اهمیت حیاتی دارد.
این در حالی است که مسئله حقابه هلمند نه صرفاً یک اختلاف فنی، بلکه بخشی از جنگ نرم منطقهای بر سر منابع حیاتی آب و نفوذ سیاسی در افغانستان است.
اگر طالبان در این مسیر امتیازهای بزرگ به ایران بدهند، این اقدام میتواند واکنش تند مردم حوزه جنوبغرب کشور و حتی اختلافات درونی در میان خود طالبان را برانگیزد.
در واقع، طالبان با «آمادگی برای حل مسئله حقابه» در ظاهر به سوی دیپلماسی گام برمیدارند، اما در عمل، در حال معاملهای نانوشته بر سر آب در برابر بقا هستند.


Leave feedback about this