آگاه – سازمان عفو بینالملل تصمیم شورای حقوق بشر سازمان ملل برای ایجاد یک سازوکار مستقل تحقیقاتی درباره افغانستان را «نقطه عطف تاریخی» در مسیر تحقق عدالت برای مردم این کشور توصیف کرده است.
اگنس کالامار، دبیرکل عفو بینالملل، روز دوشنبه، ۱۴ میزان، در واکنش به این تصمیم گفته است که ایجاد این نهاد میتواند به قربانیان و بازماندهگان جنگ در افغانستان راه دسترسی به عدالت، حقیقت و جبران خسارت را باز کند.
وی تأکید کرده که پس از تسلط طالبان بر افغانستان، زنان و دختران از آموزش و کار محروم شدهاند، خبرنگاران و فعالان مدنی بازداشت و شکنجه شدهاند و مجازاتهای علنی همچون شلاق و اعدام به ابزاری برای ایجاد ترس در جامعه تبدیل شده است.
عفو بینالملل هشدار داده که سازوکار تازه باید فراگیر باشد و جنایات قبل از تسلط طالبان، از جمله حملات شاخه خراسان داعش، گروههای شورشی و نقضهای حقوق بشری از سوی نیروهای حکومت پیشین و نیروهای خارجی را نیز شامل شود.
این نهاد افزوده که ایجاد این سازوکار تنها آغاز راه است و کشورهای عضو سازمان ملل باید منابع و اختیارات کافی برای پیشبرد عدالت در اختیار آن بگذارند.
سازوکار مستقل موظف است شواهد مربوط به جرایم گذشته و جاری بر اساس قوانین بینالمللی و نقضهای حقوق بشری را جمعآوری، حفظ و بررسی کند. همچنین شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد (HRC) پیشنویس قطعنامهای درباره وضعیت حقوق بشر در افغانستان را تصویب کرده است.
این سازوکار مسئول بررسی جرایم جدی و تسهیل روندهای کیفری آینده است و به عنوان مکمل دادگاه بینالمللی کیفری (ICC) فعالیت خواهد کرد.
تحلیل آگاه:
تصویب این سازوکار، گامی مهم در مسیر عدالت و پاسخگویی برای مردم افغانستان به شمار میرود. با توجه به نقض گسترده حقوق بشر پس از تسلط طالبان و همچنین جرایم پیشین ناشی از گروههای شورشی و نیروهای خارجی، وجود یک نهاد مستقل برای جمعآوری و حفظ شواهد و بررسی جرایم، ضرورت حیاتی دارد. آگاه تأکید میکند که منابع کافی، حمایت جامعه جهانی و حضور فعال گروههای حقوق بشری کلید موفقیت این سازوکار و تحقق عدالت برای قربانیان خواهد بود.


Leave feedback about this