دوحه، شنبه، ۲۶ میزان – نخستین دور مذاکرات هیئت‌های طالبان و پاکستان با میانجی‌گری قطر در دوحه به پایان رسید. این دور از مذاکرات به ریاست ملا یعقوب مجاهد، وزیر دفاع طالبان، و خواجه محمد آصف، وزیر دفاع پاکستان، برگزار شد و محور اصلی آن پایان دادن به حملات تروریستی فرامرزی از خاک افغانستان علیه پاکستان و بازگرداندن صلح و ثبات در مرزهای دو کشور بود. طبق گزارش منابع دیپلماسی، دور بعدی مذاکرات روز یک‌شنبه در دوحه ادامه خواهد یافت و تمرکز بر نفوذ گروه‌های مسلح از خاک افغانستان به پاکستان خواهد بود.
گفت‌وگوها و آتش‌بس موقت
آتش‌بس ۴۸ ساعته میان طالبان و پاکستان روز جمعه، ۲۵ میزان، به پایان رسید و با تمدید موقت آن، مذاکرات در قطر کلید خورد. ساعاتی پس از تمدید، طالبان از حمله هوایی پاکستان در ولایت پکتیکا خبر داد و اعلام کردند که شماری از غیرنظامیان کشته شدند. وزارت خارجه پاکستان تاکید کرده است که محور گفت‌وگوها شامل «پایان دادن به حملات تروریستی فرامرزی و ایجاد صلح و ثبات در امتداد مرزها» است.
مقامات طالبان نیز به احترام تیم مذاکره‌کننده، دستور داده‌اند که نیروهایشان از هرگونه تحرک جدید خودداری کنند، اما حق پاسخ‌گویی به حملات پاکستان را محفوظ دانسته‌اند.
واکنش‌ها به حمله پکتیکا
حمله هوایی پاکستان بر ولسوالی ارگون ولایت پکتیکا ده کشته، از جمله سه بازیکن تیم کریکت محلی، و ۱۳ زخمی بر جای گذاشت. شورای بین‌المللی کریکت این حمله را محکوم و آن را «خشونت‌آمیز» خواند. پاکستان این موضع را «جانبدارانه» توصیف کرد و از شورا خواست بیانیه خود را اصلاح کند. به دنبال این حمله، کریکت بورد افغانستان دیدار آینده با تیم ملی پاکستان را لغو کرد.
منابع محلی گزارش داده‌اند که نیروهای طالبان و نظامیان پاکستانی در ولسوالی شلتن ولایت کنر شنبه‌شب بار دیگر درگیر شدند و حملات توپخانه‌ای ادامه داشته است.
اظهارات طالبان و پاکستان
مهاجر فراهی، معین وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان، با اشاره به مذاکرات گفت: «ما بر ارتش پاکستان که به نیابت از امریکا می‌جنگد، پیروز خواهیم شد.» او مذاکرات را با دید مثبت ارزیابی کرد و یادآور شد که طالبان در گفت‌وگوهای دوحه با قدرت مذاکره کرده‌اند و به خواسته‌های خود دست یافته‌اند.
از سوی دیگر، طلال چودهری، معاون وزارت داخله پاکستان، طالبان را به حمایت از گروه‌های شبه‌نظامی متهم کرد و تأکید نمود تنها راه کاهش تنش‌ها، پایبندی کامل به توافق‌نامه دوحه است. او هشدار داد که نیروهای پاکستان مسیرهای ورود شبه‌نظامیان را شناسایی کرده و اگر طالبان به تعهدات خود عمل نکنند، پاسخ مناسب داده خواهد شد.
گفت‌وگوهای بین‌المللی و نقش ایران و مالزیا
محمدحسن آخند، رئیس‌الوزرای طالبان، در تماس تلفنی با نخست‌وزیر مالزیا، انور ابراهیم، اعلام کرد که طالبان طرفدار جنگ نیستند و پاکستان آغازگر نقض حریم افغانستان بوده است. هم‌زمان عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، با امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، گفت‌وگو کرد و از آغاز مذاکرات در دوحه ابراز خرسندی نمود. ایران آمادگی خود را برای همکاری و میانجی‌گری اعلام کرده و بر حل اختلافات از طریق دیپلماسی تأکید کرده است.
واکنش مقامات پیشین و شخصیت‌های منطقه‌ای
حامد کرزی، رئیس‌جمهور پیشین افغانستان، خواستار توقف تجاوز پاکستان به خاک افغانستان شد و بر بازنگری سیاست‌های اسلام‌آباد تأکید نمود. امرالله صالح، معاون پیشین ریاست‌جمهوری، حمله هوایی پاکستان به ورزشکاران افغان را «جنایت نابخشودنی» خواند. منظور پشتین، رهبر جنبش حفاظت از پشتون‌ها، نیز ارتش پاکستان را به دشمنی با پشتون‌های دو سوی مرز متهم کرد و خواستار اعتراض عمومی شد.
تحلیل آگاه
کارشناسان معتقدند که مذاکرات قطر فرصتی برای کاهش تنش‌ها و جلوگیری از ادامه حملات فرامرزی است، اما ادامه درگیری‌ها در کنر و پکتیکا نشان می‌دهد که اختلافات ساختاری میان طالبان و پاکستان حل نشده باقی مانده است. حملات هوایی و تلفات غیرنظامیان، حساسیت‌های منطقه‌ای را تشدید کرده و نشان می‌دهد که تنها پایبندی عملی طالبان به توافق‌نامه دوحه می‌تواند ثبات را تضمین کند. از سوی دیگر، نقش میانجیگرانه قطر و دیپلماسی ایران می‌تواند به حفظ گفت‌وگوها و کاهش درگیری‌ها کمک کند، اما بدون کنترل کامل طالبان بر گروه‌های مسلح، خطر بازگشت خشونت‌ها همچنان جدی است.
Leave feedback about this