دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد برای افغانستان (یوناما) اخیراً نشستی را با حضور طالبان در دوحه برگزار کرد که هدف آن مبارزه با مواد مخدر و حمایت از سکتور خصوصی عنوان شده است. اما در پس این نشستها، واقعیتی تلخ و روشن نهفته است: طالبان که نه تنها مشروعیت واقعی مردمی ندارد، بلکه با نقض گسترده حقوق اساسی مردم، از جمله آزادی بیان، حق انتخاب و مشارکت دموکراتیک، راهی جز سرکوب و خفقان برای مردم باقی نگذاشتهاند.
طالبان با حذف همه نهادهای دموکراتیک، سرکوب احزاب و فعالان سیاسی، و جلوگیری از برگزاری انتخابات آزاد، عملاً مردم افغانستان را از حق تعیین سرنوشت محروم کردهاند. این گروه به جای پذیرش رای مردم و احترام به خواست عمومی، نظامی خودکامه و واپسگرا را تحمیل کرده که هیچ جایی برای مشارکت آزاد مردم ندارد.
حضور نمایندگان سطح پایین طالبان و همچنین نمایندگان محدود و کمنفوذ یوناما، نشان میدهد که این نشستها بیشتر نمایشی و بدون اراده واقعی برای تغییر وضعیت سیاسی و اجتماعی افغانستان برگزار میشود. عدم حضور نیروهای مستقل و واقعی نماینده مردم، خود گواه این است که این گفتگوها نمیتوانند به منافع اصلی مردم افغانستان پاسخ دهند.
طالبان از ابتدا بر آزادیهای اساسی مردم خط قرمز کشیدهاند و از آزادی بیان، تجمعات مسالمتآمیز، و حق تحصیل و کار زنان جلوگیری کردهاند. این رفتارها نه تنها مغایر با اصول بینالمللی حقوق بشر است، بلکه آینده افغانستان را به تاریکی میکشاند و از تحقق دموکراسی واقعی فاصله میگیرد.
یوناما و جامعه جهانی نمیتوانند در برابر این نقضها سکوت کنند یا صرفاً با طالبان تعامل سطحی داشته باشند. وظیفه آنان حمایت بیقید و شرط از حقوق مردم، به ویژه حق رای آزاد، تشکیل حکومت منتخب و برقراری آزادیهای اساسی است. بدون حمایت قاطع بینالمللی از مردم افغانستان، طالبان همچنان به سرکوب و بیعدالتی ادامه خواهند داد.
تعامل بیحد و مرز با طالبان، بدون قید و شرط، به معنای چشمپوشی از خواستههای اساسی مردم افغانستان و تضعیف دموکراسی است. باید تمرکز بر حمایت از نهادهای مدنی، احزاب سیاسی و فعالان حقوق بشر باشد تا صدای واقعی مردم شنیده شود و مسیر حکومتداری شفاف و دموکراتیک بازگردد.
در نتیجه با وجود برگزاری این نشستها، حضور نمایندگان سطح پایین طالبان و یوناما نشان میدهد که این جلسات بیشتر نمادین و بدون قدرت واقعی برای تغییرات بنیادی است. تا زمانی که طالبان به نقض آزادیها و حقوق مردم ادامه میدهند و نمایندگان واقعی مردم در این مذاکرات حضور نداشته باشند، این گفتگوها نمیتوانند به گشایشی در وضعیت سیاسی و اجتماعی افغانستان منجر شوند.
از سوی دیگر، یوناما و جامعه جهانی نباید صرفاً به تعامل ظاهری اکتفا کنند، بلکه لازم است با اعمال فشارهای جدی، طالبان را به رعایت اصول دموکراسی، آزادی بیان، و برگزاری انتخابات آزاد وادار کنند. بدون چنین رویکردی، تعامل با طالبان تنها به تثبیت حکومتی غیرمنتخب و سرکوبگر کمک میکند که آینده کشور را بیش از پیش در سایه بحران و ناامنی فرو میبرد.
در نهایت، حمایت بیقید و شرط از حقوق مردم افغانستان و تضمین حق تعیین سرنوشت آنان، تنها راه برونرفت از بحران و رسیدن به صلح پایدار و توسعه واقعی است.
Leave feedback about this