نویسنده:سید حسن موسوی
حضور فرشته حسینی، بازیگر افغان‌تبار سینمای ایران، در پنجاه‌ونهمین جشنواره بین‌المللی فیلم کارلووی واری نه‌تنها جلوه‌ای از موفقیت یک مهاجر در عرصه هنر جهانی بود، بلکه به یک صحنه قدرتمند برای بیان دردهای مهاجران و زنان افغانستان تبدیل شد. اظهارات صریح و آگاهانه او درباره اخراج گسترده مهاجران افغان از ایران و وضعیت زنان در افغانستان، اهمیت استفاده از پلتفرم‌های هنری برای بازتاب مسائل حقوق بشری را بار دیگر برجسته کرد.
فرشته حسینی در سخنانی شفاف و تاثیرگذار گفت: «مهاجران به کشوری اخراج می‌شوند که وضعیت وحشتناکی دارد. جایی که زنان نمی‌توانند درس بخوانند، بیرون بروند یا بدون برقع زندگی کنند.» این جملات، بیانی موجز از فاجعه‌ای است که میلیون‌ها زن، کودک و مهاجر افغان هر روز با آن روبه‌رو هستند، اما کمتر در محافل بین‌المللی شنیده می‌شود.
فراتر از سخن، حضور او با کلاه پکول – نماد مقاومت ضدطالبان – بر فرش سرخ این جشنواره، اقدامی نمادین اما بسیار پرمعنا بود. این پوشش، یادآور مبارزه تاریخی مردم افغانستان در برابر بنیادگرایی و اشغال است. انتخاب آگاهانه چنین نمادهایی در جشنواره‌ای با مخاطبان بین‌المللی، نشان می‌دهد که هنر تنها عرصه‌ای برای نمایش نیست، بلکه می‌تواند به بستری برای «مقاومت فرهنگی» و انتقال پیام‌های سرکوب‌شده تبدیل شود.
فیلم «سینما جزیره» که حسینی یکی از نقش‌های اصلی آن را ایفا کرده، خود محصول همکاری چندملیتی (ایران، ترکیه، بلغارستان و رومانی) است؛ نمادی دیگر از همگرایی فراملی در برابر گسست‌های سیاسی و انسانی دوران معاصر. این فیلم، که در بخش رقابتی اصلی جشنواره برای کسب گوی بلورین رقابت می‌کند، نمایانگر تلاش‌های هنرمندان مهاجر برای تأثیرگذاری جهانی، فراتر از مرزهای جغرافیایی، تبعیض‌ها و سرکوب‌هاست.
در شرایطی که در داخل افغانستان آزادی‌های مدنی، آموزش دختران، رسانه‌های مستقل و هنر در محاق قرار گرفته، این‌گونه صحنه‌ها در خارج از مرزها، به حلقه‌های زنده نگه داشتن خاطره و هویت افغانستان تبدیل شده‌اند. جشنواره‌هایی مانند کارلووی واری، بیش از هر زمان دیگر، به سکویی برای دادخواهی هنری در برابر سکوت دیپلماتیک جهان نسبت به نقض‌های سیستماتیک حقوق بشر بدل شده‌اند.
افزون بر این، اظهارات فرشته حسینی در پس‌زمینه‌ی موج فزاینده اخراج مهاجران افغان از ایران نیز بیانگر ضرورت گفت‌وگوی صریح درباره بحران انسانی فرامرزی است. او با استفاده از جایگاه هنری‌اش، به صدای مهاجرانی بدل شده که سال‌ها در حاشیه زیسته‌اند، تحقیر شده‌اند و اکنون در سایه طرد و ترس، از حداقل‌های انسانی نیز محروم می‌شوند.
در نهایت، حضور فرشته حسینی در این جشنواره، یک نمونه روشن از پیوند میان «هنر و مسئولیت اجتماعی» است؛ نشان می‌دهد که هنرمند صرفاً نماینده زیبایی‌شناسی نیست، بلکه صدای رنج‌ها، مقاومت‌ها و آرزوهای یک ملت بی‌صدا نیز هست.
Leave feedback about this