تلفن، ابزار شکنجه روانی در نظم طالبانی

کنترل دیجیتال، ترس هوشمندانه و حذف تدریجی کرامت انسانی

✍️ نویسنده: سید حسن موسوی
🗓 تاریخ نشر: ۲۳ جولای ۲۰۲۵

در کابل امروز، صدای زنگ تلفن دیگر فقط پیام‌رسان یا تماس نیست؛ گاه خبر از بازجویی، تلاشی شبانه یا بازداشت دارد. در شرایطی که طالبان، تلفن همراه را به ابزاری برای بررسی عقاید و ارتباطات شخصی بدل کرده‌اند، مفهوم “امنیت” عملاً به نقاب استبداد تبدیل شده است.

این نوشتار، به بررسی سازوکار «کنترل دیجیتال» در نظم طالبانی می‌پردازد؛ جایی که فناوری، نه برای تسهیل زندگی، بلکه برای سرکوب ذهن و تحمیل سکوت به‌کار گرفته می‌شود.

طالبان با بررسی تلفن‌های همراه در تلاشی‌های خانه‌به‌خانه، عملاً مردم را از امنیت روانی، حریم خصوصی و آزادی ارتباط محروم ساخته‌اند. این نظارت، صرفاً برای کشف تهدید نیست؛ بلکه بخشی از یک سیستم مهندسی ذهنی است که می‌خواهد جامعه را با ترس دیجیتال خاموش نگه دارد.

هر تماس، هر پیام، هر تصویر می‌تواند بهانه بازداشت یا تهدید باشد. انسان‌ها در گوشی‌شان احساس ناامنی می‌کنند؛ و این ترس، آرام‌آرام به درون ساختار روانی و اجتماعی نفوذ می‌کند.

رفتار طالبان، یادآور روش‌هایی است که در دیکتاتوری‌های قرن بیستم دیده‌ایم: سانسور، جاسوسی، سرکوب. اما این‌بار با تکنولوژی مدرن. کنترل دیجیتال، نسل جدید سرکوب است؛ بی‌نیاز از دیوارهای زندان. هر تلفن، یک پنجره باز برای نظارت، هر فرد، یک زندانی داوطلب در شبکه‌ای از ترس و نظارت.

این پروژه نه‌فقط حکومت بر سرزمین، بلکه حکومت بر حافظه، احساس و اندیشه مردم است.

ترس دیجیتال، تأثیری فراتر از امنیت یا بی‌اعتمادی دارد. این وضعیت، پایه‌های جامعه مدنی را می‌سوزاند. مردم دیگر کمتر سخن می‌گویند، کمتر می‌نویسند، کمتر می‌پرسند. اعتماد بین انسان‌ها از بین می‌رود و ارتباطات، آلوده به ترس و تردید می‌شوند.

فرهنگ عمومی از گفت‌وگو به زمزمه، و از اعتراض به سکوت فرو می‌افتد. در نتیجه، قدرت نه از مشروعیت، بلکه از ترسی تغذیه می‌شود که به مدد نظارت دیجیتال، پایدارتر از همیشه شده است.

تلفن همراه، بخشی از حریم خصوصی و روانی انسان است. دخالت در آن، چیزی بیش از نقض امنیت است. این یک خشونت تمام‌عیار علیه کرامت انسانی است. طالبان با بی‌اعتنایی به حقوق فردی، شکاف‌های اجتماعی را عمیق‌تر می‌کنند، اعتماد را می‌سوزانند و انسان را در انزوای ترس فرو می‌برند.

متأسفانه جامعه جهانی در برابر این نوع سرکوب بی‌صداست. حقوق بشر در افغانستان قربانی ملاحظات سیاسی شده است. هیچ پروژه فشاری بر طالبان، اگر بدون حمایت جدی از مردم باشد، نه‌تنها بی‌اثر است بلکه مردم را بیش از پیش آسیب‌پذیر می‌سازد.

جهان باید بداند که بی‌تفاوتی امروز، زمینه‌ساز تثبیت یکی از خشن‌ترین رژیم‌های دیجیتال در جهان خواهد بود.

طالبان، با تبدیل تلفن به ابزار سرکوب، کنترل دیجیتال را به ستون فقرات نظم سیاسی خود بدل کرده‌اند. این نوع کنترل، نه امنیت می‌آورد و نه ثبات. جامعه‌ای که بر ترس حکومت شود، در نهایت فرو می‌پاشد.

اگر جهان اکنون نایستد، سکوت افغانستان به فاجعه‌ای جهانی بدل خواهد شد.