نویسنده : سید حسن موسوی
افغانستان امروز در حلقه‌ای از انزوا و محدودیت گرفتار شده است. واکنش طالبان به سخنان آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، چیزی بیش از یک دفاع ساده از محدودیت‌های زنان نیست؛ این یک نمایش قدرت ایدئولوژیک مطلق است. ذبیح‌الله مجاهد با محکوم کردن اظهارات گوترش و تأکید بر رعایت شریعت، نشان داد که طالبان نه فقط یک حکومت سیاسی، بلکه یک جنبش مطلق‌گرا است که کنترل کامل جامعه را محور مشروعیت خود می‌داند.
طالبان با خود را به عنوان قاضی مطلق اخلاق و شریعت معرفی کرده‌اند و به جهان پیام می‌دهند: «مسیر ما تغییرناپذیر است و هیچ مرجع بین‌المللی قادر به توقف آن نیست.» این رویکرد، هم نسل‌های امروز و هم آینده افغانستان را قربانی ایدئولوژی می‌کند. صنف‌ها و مدارس دختران تعطیل شده‌اند، فضای مجازی محدود و تحت نظارت شدید است و هر گونه ابراز مخالفت یا آموزش آزاد، محکوم به خاموشی است.
پیام روشن است: طالبان فشار بین‌المللی را نه هشدار، بلکه تهدیدی برای مشروعیت داخلی خود می‌دانند. زنان و دانش‌آموزان تنها قربانیان مستقیم نیستند؛ کل جامعه در چرخه‌ای از تبعیض، بی‌اعتمادی و محرومیت گرفتار شده است. هر روز که شریعت بهانه‌ای برای محدودسازی حقوق مردم می‌شود، افغانستان بیش‌تر از جهان و فرصت‌های توسعه فاصله می‌گیرد.
قدرت‌نمایی طالبان تنها محدود به داخل کشور نیست؛ این موضع، هشداری به کشورهای همسایه و نهادهای بین‌المللی است: همکاری با افغانستان بدون پذیرش شرایط ایدئولوژیک طالبان پیچیده و پرریسک خواهد بود.
از نگاه جامعه‌شناسی، این سیاست طالبان نسل جدیدی از شهروندان محروم و ناآگاه ایجاد می‌کند؛ نسلی که حق آموزش، فرصت‌های شغلی و آزادی فردی آن‌ها محدود شده است. چنین جامعه‌ای نمی‌تواند رشد اقتصادی واقعی داشته باشد و انسجام اجتماعی‌اش در معرض تهدید جدی است. نصف جمعیت کشور—زنان—از آموزش و مشارکت اجتماعی محروم‌اند و آینده توسعه افغانستان تاریک به نظر می‌رسد.
در نهایت، واکنش طالبان به دبیرکل سازمان ملل، بیش از یک موضوع زنان است؛ این تصویر واقعی دیوانگی ایدئولوژیک و انزوای انتخابی این حکومت را نشان می‌دهد. افغانستان در حلقه‌ای از فشار ایدئولوژیک، محدودیت اجتماعی و انزوای سیاسی محصور شده است؛ حلقه‌ای که اعتماد جهانی را کاهش می‌دهد و توسعه داخلی را به مخاطره می‌اندازد.
خلاصه: طالبان به جای تعامل و پذیرش نقد، مسیر خود را بر پایه افراط‌گرایی مذهبی و کنترل مطلق بنا کرده‌اند. سیاست‌های آن‌ها نه تنها زنان، بلکه کل جامعه را در محدودیت و انزوا نگه می‌دارد و راه هرگونه پیشرفت و ارتباط با جهان آزاد را سد می‌کند.
Leave feedback about this