آگاه – کابل: تازه‌ترین گزارش شاخص جهانی تروریزم نشان می‌دهد افغانستان در سال ۲۰۲۴ به جایگاه نهم کشورهای آسیب‌دیده از تروریزم سقوط کرده است؛ پایین‌ترین رتبه از زمان آغاز این شاخص.
انستیتیوت اقتصاد و صلح در این گزارش گفته است افغانستان برای دومین سال پیاپی از جمع پنج کشور نخست بیرون مانده و امسال در جایگاه نهم قرار گرفته است. طبق یافته‌ها، در سال ۲۰۲۴ میلادی در افغانستان ۹۷ حمله هراس‌افکنی ثبت شده که منجر به کشته‌شدن ۱۱۳ تن و زخمی‌شدن ۱۹۰ نفر شده است.
این در حالی است که در سال ۲۰۲۳ شمار حمله‌ها ۷۳ مورد بود. به این ترتیب، هرچند میزان تلفات کاهش یافته، اما شمار حمله‌ها نزدیک به ۲۰ درصد افزایش داشته است.
بر اساس گزارش، کابل و تخار بیشترین رویدادهای ضد امنیتی را تجربه کرده‌اند. تنها در کابل ۴۱ حمله به وقوع پیوسته که ۲۷ قربانی برجای گذاشته است. با وجود این، میزان تلفات در کابل نسبت به سال گذشته ۴۵ درصد کاهش نشان می‌دهد.
این گزارش می‌گوید بیشترین حمله‌ها از سوی گروه‌های مخالف طالبان، از جمله جبهه آزادی و جبهه مقاومت، انجام شده است. در عین حال، داعش مرگبارترین گروه هراس‌افکن در افغانستان معرفی شده که مسئول ۳۷ درصد تلفات و نزدیک به یک‌پنجم حمله‌ها بوده است. مرگبارترین حمله داعش در سال گذشته در ولایت قندهار رخ داد؛ جایی که یک بمب‌گذار انتحاری بر نمایندگی بانک حمله کرد و ۲۱ تن را کشت.
با این حال، شاخص جهانی تروریزم تأکید می‌کند که کاهش نسبی تلفات به معنای بازگشت صلح نیست؛ چرا که این شاخص مواردی چون سرکوب طالبان علیه غیرنظامیان، رسانه‌ها و فعالان حقوق بشر را در بر نمی‌گیرد.
افغانستان همچنان به عنوان «سرکوبگرترین کشور جهان برای زنان» معرفی شده است. طالبان محدودیت‌های گسترده بر آموزش، پوشش و آزادی‌های اجتماعی زنان اعمال کرده‌اند.
در بعد منطقه‌ای، گزارش به تنش‌های مرزی میان افغانستان و پاکستان اشاره کرده است. پاکستان در سال ۲۰۲۴ چندین بار خاک افغانستان را هدف حملات هوایی قرار داد و مدعی شد که پناهگاه‌های تحریک طالبان پاکستان (TTP) در آن‌جا قرار دارد؛ اقدامی که روابط کابل و اسلام‌آباد را بیش از پیش تیره کرده است.
بر اساس آمار این شاخص، افغانستان از سال ۲۰۰۷ تاکنون ۱۸ هزار و ۷۴۷ مرگ ناشی از تروریزم را ثبت کرده است. با این حال، کاهش تلفات در ۲۰۲۴ و افزایش شمار حمله‌ها نشان می‌دهد که تهدید گروه‌های هراس‌افکن، به‌ویژه داعش، همچنان از مهم‌ترین چالش‌های امنیتی این کشور باقی خواهد ماند.
تحلیل آگاه:
گزارش تازه شاخص جهانی تروریزم، تصویری دوگانه از وضعیت امنیتی افغانستان به دست می‌دهد: کاهش تلفات، اما گسترش دامنه حمله‌ها. این داده‌ها نشان می‌دهد که هرچند طالبان توانسته‌اند بخشی از حملات مرگبار را کنترل کنند، اما نتوانسته‌اند ریشه تهدیدها را از بین ببرند. افزایش حمله‌ها، به‌ویژه در کابل، نشانه‌ای از شکنندگی اوضاع و ناتوانی طالبان در تأمین امنیت پایدار است.
از سوی دیگر، حذف زنان از زندگی عمومی، سرکوب آزادی بیان و ادامه خشونت‌های سازمان‌یافته، تصویری تیره‌تر از آنچه شاخص جهانی تروریزم نشان می‌دهد، ترسیم می‌کند. در واقع، امنیتی که تنها بر پایه شمار قربانیان سنجیده شود، واقعیت جامعه افغانستان را بازتاب نمی‌دهد.
در سطح منطقه‌ای نیز افزایش تنش با پاکستان، خطر گسترش بحران امنیتی را تشدید می‌کند. در چنین شرایطی، افغانستان نه تنها در معرض تهدید داخلی از سوی گروه‌های هراس‌افکن است، بلکه میدان نزاع‌های منطقه‌ای نیز شده است.
این ترکیب از تهدیدهای داخلی و فشارهای بیرونی، آینده امنیتی افغانستان را همچنان مبهم و شکننده نگه می‌دارد.
Leave feedback about this