اداره ملی احصائیه و معلومات طالبان اعلام کرد که پروسه سرشماری نفوس و فهرست‌برداری خانه‌وار در افغانستان آغاز شده است. به گفته مسئولان، این نخستین سرشماری رسمی کشور از سال ۱۹۷۹ است و داده‌های حاصل برای سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی توسعه‌ای مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
خبرگزاری آگاه
عبدالقاهر ادریس، رئیس اداره ملی احصائیه و معلومات طالبان، روز سه‌شنبه در هشتمین نشست روسای ادارات احصائیه کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی (ایکو)، به‌صورت آنلاین از کابل اعلام کرد که پروسه سرشماری نفوس آغاز شده است.
وی گفت: «شرایط برای انجام سرشماری نفوس فراهم شده و این پروسه به نتیجه خواهد رسید.»
ادریس افزود که از سال ۱۹۷۹ تاکنون هیچ سرشماری رسمی در افغانستان انجام نشده و اداره تحت کنترول طالبان با وجود چالش‌های موجود، ظرفیت‌های خود را برای انجام فعالیت‌های آماری حفظ کرده است.
در این نشست که با حضور نمایندگان کشورهای اوزبیکستان، آذربایجان، ترکیه، قزاقستان، قرقیزستان، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ایران و نماینده طالبان برگزار شد، ادریس از کشورهای عضو ایکو خواست که تجریبات و کمک‌های فنی خود به‌ویژه در پروژه‌های بزرگ سرشماری و آماری را در اختیار طالبان قرار دهند.
اداره ملی احصائیه و معلومات اخیراً جمعیت افغانستان را ۳۶.۴ میلیون نفر اعلام کرده است، در حالی که سازمان ملل متحد جمعیت این کشور را حدود ۴۰ میلیون نفر برآورد می‌کند.
به گفته ادریس، داده‌های این سرشماری به تصمیم‌گیری‌های سیاسی و برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ای کمک خواهد کرد و شرایط برای جمع‌آوری اطلاعات دقیق فراهم است.
تحلیل آگاه
شروع سرشماری نفوس توسط طالبان بعد از بیش از چهار دهه، اقدامی ظاهراً توسعه‌محور اما پیچیده و پرابهام است. از یک سو، ثبت دقیق جمعیت می‌تواند ابزار مهمی برای برنامه‌ریزی اجتماعی، اقتصادی و ارائه خدمات باشد، اما از سوی دیگر، این پروسه تحت کنترل گروهی انجام می‌شود که نه شفافیت و نه اعتماد عمومی کافی را ایجاد کرده است.
- مشروعیت و داده‌های قابل اعتماد
سرشماری یک ابزار قانونی و فنی برای سنجش جمعیت است، اما تحت حکومت طالبان، احتمال داده‌سازی یا تحریف اطلاعات برای اهداف سیاسی بسیار بالاست. جمعیت تخمین زده شده توسط اداره ملی احصائیه طالبان (۳۶.۴ میلیون) با برآورد سازمان ملل (۴۰ میلیون) تفاوت معناداری دارد و نشان‌دهنده نگرانی از اعتمادپذیری داده‌هاست. - پیامدهای اجتماعی و سیاسی
این سرشماری می‌تواند پایه‌ای برای توزیع منابع، سهمیه‌بندی بودجه، مالیات یا حتی انتصاب‌های حکومتی باشد. در شرایطی که طالبان هنوز مشروعیت داخلی و بین‌المللی محدودی دارند، داده‌های آماری ممکن است ابزار تقویت قدرت و کنترل اجتماعی باشد. - چالش‌های عملیاتی
افغانستان کشوری جنگ‌زده و با امنیت ناپایدار است. دسترسی به مناطق دورافتاده، جمع‌آوری داده‌های دقیق و تضمین حضور همه افراد با محدودیت‌های طالبان، محرومیت‌های زنان و محدودیت‌های فرهنگی، چالش‌های جدی برای صحت سرشماری ایجاد می‌کند. - فرصت و تهدید برای سیاست‌گذاری
اگر سرشماری با شفافیت و استانداردهای بین‌المللی انجام شود، می‌تواند اولین گام واقعی برای سیاست‌گذاری مبتنی بر داده در افغانستان پس از سال‌ها بی‌اطلاعی باشد. اما اگر تحت فشار سیاسی و تحریف داده‌ها انجام شود، صرفاً تبدیل به ابزار مشروعیت‌سازی ظاهری طالبان خواهد شد و اعتماد بین‌المللی و داخلی بیش از پیش کاهش می‌یابد.
در مجموع، سرشماری نفوس طالبان، نماد تلاقی توسعه‌گرایی و اقتدارگرایی است: اقدامی که می‌تواند هم فرصت داده‌محور برای مردم باشد و هم وسیله‌ای برای تثبیت قدرت یک حکومت ناکارآمد و سرکوبگر.
Leave feedback about this