خبرگزاری آگاه : وزارت فواید عامه طالبان از امضای توافق‌نامه‌ای سه‌جانبه با ایران و ترکیه برای گسترش خطوط آهن و افزایش ظرفیت ترانزیت کالا خبر داده است؛ توافقی که می‌تواند نقش افغانستان را در مسیرهای منطقه‌ای تجارت و ترانزیت تقویت کند.
وزارت فواید عامه اداره طالبان اعلام کرده است که توافق‌نامه همکاری سه‌جانبه میان طالبان، ایران و ترکیه در زمینه توسعه خطوط آهن و افزایش ترانزیت کالا به امضا رسیده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، این توافق در حاشیه سی‌وششمین کنگره منطقه‌ای اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن (UIC) در ترکیه نهایی شده است.
محمد اشرف حق‌شناس، سخنگوی وزارت فواید عامه طالبان، گفته است براساس این تفاهم‌نامه، پروژه توسعه خط آهن خواف–هرات تا مزارشریف در دستور کار قرار دارد و قرار است سه کشور در زمینه‌های تعمیر و نگهداری شبکه ریلی، دیجیتالی‌سازی خطوط آهن، توسعه زیرساخت‌ها و آموزش نیروی انسانی همکاری کنند.
به گفته مقام‌های طالبان، این تفاهم‌نامه پنج‌ساله است و هدف از آن، افزایش نقش افغانستان در کریدورهای حمل‌ونقل منطقه‌ای و تسهیل تبادلات تجارتی میان جنوب و آسیای مرکزی عنوان شده است.
کارشناسان اقتصادی می‌گویند این توافق در صورت اجرایی شدن، می‌تواند بخشی از زیرساخت‌های از هم‌گسیخته افغانستان را احیا کند و زمینه‌ساز دسترسی بهتر کشور به بنادر و مسیرهای بین‌المللی شود. با این حال، آنان هشدار داده‌اند که تداوم ناامنی و تحریم‌های بین‌المللی علیه طالبان می‌تواند روند عملیاتی شدن پروژه را با چالش روبه‌رو سازد.
هم‌زمان با امضای این توافق‌نامه، منابع دیپلماتیک در اسلام‌آباد اعلام کردند که دور دوم مذاکرات طالبان و پاکستان نیز امروز (شنبه، ۳ عقرب) در استانبول برگزار می‌شود. محور این گفت‌وگوها، کاهش تنش‌های مرزی و بررسی امکان آتش‌بس دوجانبه عنوان شده است.
یک منبع نزدیک به این مذاکرات گفته است که ترکیه نقش تسهیل‌گر را در گفت‌وگوهای طالبان و پاکستان برعهده دارد و تلاش می‌کند از طریق ابتکارات اقتصادی، مانند توسعه خطوط ریلی منطقه‌ای، زمینه کاهش تنش و گسترش همکاری‌های ترانزیتی را فراهم سازد.
تحلیل آگاه:
توافق سه‌جانبه ریلی میان طالبان، ایران و ترکیه، در ظاهر یک پروژه اقتصادی است، اما در عمق، ابزار جدیدی برای نفوذ سیاسی و کنترل مسیرهای ترانزیتی منطقه محسوب می‌شود.
ایران با این پروژه تلاش دارد نقش خود را در کریدور شرق–غرب تثبیت کند و افغانستان را به‌عنوان گذرگاه مکمل بندر چابهار و مسیر آسیای مرکزی فعال سازد. ترکیه نیز از این مسیر به دنبال اتصال مستقیم به بازارهای آسیای میانه و چین است.
برای طالبان، این توافق فرصتی است تا خود را به‌عنوان یک «بازیگر منطقه‌ای مشروع» معرفی کنند و بخشی از انزوای بین‌المللی را بشکنند.
اما چالش بزرگ، نبود مشروعیت سیاسی طالبان و ناامنی داخلی است که می‌تواند سرمایه‌گذاری‌های کلان را متوقف کند. از سوی دیگر، وابستگی افغانستان به مسیرهای ترانزیتی کشورهای همسایه ممکن است در بلندمدت، استقلال اقتصادی کشور را محدودتر سازد.
در نتیجه، اگرچه این توافق‌نامه می‌تواند سود اقتصادی کوتاه‌مدت داشته باشد، اما در بطن خود توازن جدیدی از نفوذ منطقه‌ای را شکل می‌دهد که طالبان در آن بیشتر نقش «مسیر عبور» را دارند تا «بازیکن تصمیم‌گیر».
Leave feedback about this