کارشناسان مستقل سازمان ملل در بیانیه‌ای هشدارآمیز، موج گسترده اخراج مهاجران افغان از ایران، پاکستان و دیگر کشورها را محکوم کردند و آن را نقض آشکار اصل بین‌المللی «عدم بازگشت اجباری» خواندند. آن‌ها هشدار داده‌اند که افغانستان تحت سلطه طالبان، به‌ویژه برای زنان، دختران، اقلیت‌ها و فعالان حقوق بشر، کشور ناامنی است.
📃 متن خبر:
کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل متحد روز جمعه، ۲۷ سرطان (۱۸ ژوئیه)، با انتشار بیانیه‌ای رسمی از کشورهایی که افغان‌ها را به اجبار به افغانستان بازمی‌گردانند، خواستند اخراج‌ها را فوراً متوقف کنند و به تعهدات حقوقی خود در برابر حقوق پناهندگان پایبند بمانند.
بر اساس داده‌های ارائه‌شده، تنها در شش‌ماه نخست سال ۲۰۲۵، بیش از ۱.۹ میلیون مهاجر افغان اخراج شده‌اند؛ از این میان، ۱.۵ میلیون نفر از ایران و بیش از ۳۰۰ هزار نفر از پاکستان به افغانستان بازگردانده شده‌اند. این آمار بی‌سابقه، نگرانی‌های جدی نهادهای بین‌المللی را برانگیخته است.
در بیانیه آمده است که:
«هیچ دولتی نباید این خطرات واقعی در افغانستان را نادیده بگیرد. چنین کاری نادیده گرفتن مسئولیت اخلاقی و حقوقی دولت‌ها است.»
این کارشناسان هشدار دادند که زنان، دختران، اقلیت‌های قومی و مذهبی، فعالان جامعه مدنی، خبرنگاران، قضات و مقامات دولت پیشین همچنان در معرض خطر بازداشت، شکنجه، خشونت و حتی اعدام‌های فراقانونی قرار دارند.
⚖️ نقض اصل «عدم بازگشت اجباری»:
کارشناسان سازمان ملل با استناد به اصل حقوقی non-refoulement (عدم بازگشت اجباری)، تأکید کردند که بازگرداندن پناهجویان به کشوری که جان یا آزادی آن‌ها در آنجا در خطر است، ممنوع است و هرگونه اقدام در این راستا نقض جدی حقوق بین‌الملل تلقی می‌شود.
⚠️ انتقاد از کشورهای میزبان:
در بخشی دیگر از بیانیه، به رفتار نگران‌کننده با مهاجران افغان در کشورهای میزبان، از جمله بازداشت‌های خودسرانه، مصادره اموال، تبعیض نژادی و ممانعت از دسترسی به آموزش و بهداشت اشاره شده و از توقف یا کندی برنامه‌های اسکان مجدد (resettlement) ابراز نگرانی شده است.
🚫 افغانستان؛ کشوری ناامن برای بازگشت:
کارشناسان تأکید کردند که تحت حاکمیت طالبان، افغانستان نه تنها برای بازگشت‌کنندگان امن نیست، بلکه به گفته نهادهای امدادرسان، محدودیت‌های طالبان بر فعالیت زنان کمک‌رسان، کار بشردوستانه را نیز فلج کرده است. آن‌ها هشدار دادند که این وضعیت، فاجعه انسانی عمیق‌تری را رقم خواهد زد.
🧠 تحلیل آگاه:
تحلیل‌گران خبرگزاری آگاه بر این باورند که سکوت جهانی در برابر روند فزاینده اخراج مهاجران افغان، نه‌تنها موجب تقویت نظام سرکوبگر طالبان می‌شود، بلکه به مشروعیت‌بخشی غیرمستقیم برای بازگرداندن افراد آسیب‌پذیر به یک ساختار اقتدارگرای خشن منتهی خواهد شد.
اخراج جمعی، بدون بررسی فردی پرونده‌ها، نادیده‌گرفتن خطرات خاص علیه زنان و اقلیت‌ها و عدم ایجاد مسیرهای قانونی مهاجرت، ترکیبی از بی‌تفاوتی و مسئولیت‌گریزی جهانی است.
تحلیل‌گران هشدار می‌دهند که این روند می‌تواند موج دوم بحران مهاجرت، ناامنی منطقه‌ای و رشد مجدد شبکه‌های افراطی را در پی داشته باشد، زیرا میلیون‌ها جوان افغان که ناامیدانه به کشور بازگردانده می‌شوند، در یک ساختار بدون شغل، آزادی، آموزش و امید گیر می‌افتند.
کارشناسان سازمان ملل خواهان توقف فوری اخراج‌ها، گسترش مسیرهای قانونی برای اسکان مجدد، افزایش حمایت از افراد آسیب‌پذیر و فشار بین‌المللی بر طالبان شده‌اند.
Leave feedback about this