سخنگوی ارتش پاکستان در یک نشست خبری در راولپندی، تنشهای کنونی میان اسلامآباد و کابل را ناشی از نبود «حکومت مشروع» در افغانستان دانست و تأکید کرد که تنها یک دولت منتخب و نماینده واقعی مردم میتواند زمینهساز حل پایدار مشکلات دو کشور شود. او با اشاره به توافق دوحه گفت طالبان وعده تشکیل حکومت منتخب را داده بودند، اما این تعهد عملی نشد
شریف چودری، سخنگوی ارتش پاکستان، روز دوشنبه در یک کنفرانس خبری اعلام کرد که ریشه اصلی تنشهای کنونی میان افغانستان و پاکستان، نبود یک حکومت مشروع و منتخب در کابل است. او گفت: «حل مسائل مرتبط با افغانستان تنها زمانی ممکن است که در آن کشور یک حکومت منتخب و نماینده واقعی مردم بر سر کار باشد.»
چودری با اشاره به توافق دوحه میان طالبان و ایالات متحده افزود که طالبان در آن توافق وعده داده بودند لویهجرگه برگزار و حکومت منتخب تشکیل دهند، اما این وعده عملی نشده است. به گفته او، طالبان پس از سقوط حکومت اشرف غنی، دولت را بهطور کامل در انحصار خود گرفتند و مذاکرات بینالافغانی که قرار بود آغاز شود، هیچگاه عملی نشد.
در مقابل، ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، بارها تأکید کرده است که رژیم طالبان از مشروعیت «ملی و دینی» برخوردار است و نیازی به انتخابات ندارد. طالبان مشروعیت خود را از طریق بیعت فرماندهان و گردهمایی علمای دینی حامی این گروه تثبیت کردهاند.
سخنگوی ارتش پاکستان همچنین گفت اسلامآباد ترجیح میدهد اختلافات با طالبان افغانستان بر سر فعالیت شبهنظامیان پاکستانی در خاک افغانستان از طریق گفتوگو حل شود، اما هشدار داد: «در صورت شکست مذاکرات، گزینههای دیگری نیز روی میز خواهد بود.» او تأکید کرد که گفتوگو با تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی) منتفی است و ارتش پاکستان ضامن امنیت کشور خواهد بود.
چودری افزود نیروهای امنیتی پاکستان تاکنون بیش از ۱۶۰۰ جنگجو از گروههای شبهنظامی از جمله تیتیپی و ارتش آزادیبخش بلوچستان را در عملیاتهای مختلف از بین بردهاند. او همچنین قاچاق مواد مخدر در افغانستان را یکی از منابع مالی گروههای تندرو دانست.
تحلیل آگاه
اظهارات ارتش پاکستان در واقع بازتاب یک تغییر لحن آشکار است. اسلامآباد که در دو دهه گذشته از طالبان بهعنوان ابزاری برای مهار نفوذ هند در افغانستان حمایت میکرد، اکنون آشکارا مشروعیت این گروه را زیر سؤال میبرد. این موضعگیری چند پیامد مهم دارد:
- فشار دیپلماتیک بر طالبان: پاکستان با برجستهکردن وعدههای عملینشده طالبان در توافق دوحه، تلاش میکند آنان را در برابر جامعه جهانی پاسخگو نشان دهد. این پیام بهویژه برای ایالات متحده و متحدان غربی اهمیت دارد که همچنان به دنبال راهی برای تعامل مشروط با طالباناند.
- امنیت داخلی پاکستان: اسلامآباد با رد گفتوگو با تیتیپی، نشان میدهد که دیگر حاضر نیست هزینه سیاسی و امنیتی حمایت از طالبان افغان را بپردازد. افزایش حملات مرزی و فعالیت گروههای شورشی در بلوچستان، ارتش پاکستان را به سمت موضعی سختتر سوق داده است.
- بحران مشروعیت طالبان: تأکید بر «حکومت منتخب» عملاً طالبان را در جایگاه یک قدرت غیرمشروع قرار میدهد. این موضع، اگرچه دیرهنگام، اما میتواند زمینهساز فشارهای منطقهای و بینالمللی برای آغاز روند سیاسی فراگیر در افغانستان شود.
- پیام به همسایگان: پاکستان با این موضعگیری میخواهد به ایران، هند و حتی چین نشان دهد که در پی ثبات منطقهای است و طالبان را مسئول اصلی بیثباتی معرفی میکند.
در مجموع، سخنان ارتش پاکستان نهتنها یک هشدار امنیتی به طالبان است، بلکه نشانهای از تغییر محاسبات استراتژیک اسلامآباد نیز به شمار میرود. اگر طالبان همچنان بر انحصار قدرت پافشاری کنند، احتمال دارد روابط دو کشور وارد مرحلهای پرتنشتر شود؛ مرحلهای که میتواند هم بر امنیت مرزها و هم بر معادلات ژئوپولیتیکی منطقه تأثیر مستقیم بگذارد.
Leave feedback about this