خبرگزاری آگاه – کابل | رئیس کمیشنری عالی سازمان ملل در امور پناهنده‌گان در افغانستان اعلام کرد که از سال ۲۰۲۳ تا کنون، بیش از ۳.۵ میلیون افغان از ایران و پاکستان به کشور برگشته‌اند؛ روندی که بخشی از آن به‌شکل اجباری و بدون رعایت کرامت انسانی انجام شده است.
خبرگزاری آگاه:
در آستانهٔ روز جهانی پناهنده، عرفات جمال، رئیس کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهنده‌گان در افغانستان، امروز (۲ تیر) در کابل هشدار داد که بخش قابل توجهی از بازگشت پناهنده‌گان افغان از کشورهای همسایه، به‌ویژه ایران و پاکستان، به‌گونه‌ای غیراستاندارد و همراه با فشار و اجبار صورت گرفته است.
او با تأکید بر لزوم «بازگشت داوطلبانه با حفظ کرامت انسانی» افزود: «اگر روند عودت درست مدیریت نشود، باعث سراسیمه‌گی می‌شود و چالش‌هایی را در سطح ملی به‌وجود می‌آورد.»
آقای جمال گفت که گزارش‌هایی از مرز ایران دریافت شده که بازگشت‌ها همراه با «ترس، اجبار و بدون فرصت جمع‌آوری وسایل شخصی» بوده است.
وی همچنین افزود که بازگشت میلیونی افغان‌ها در دو سال اخیر، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، سرمایه‌گذاری بر منابع انسانی و ایجاد فرصت‌های اقتصادی در داخل کشور است. به گفته او، اگر این سرمایه انسانی به‌درستی مدیریت شود، می‌تواند موتور محرک بازسازی افغانستان باشد.
او از جامعهٔ جهانی خواست که همچنان از افغانستان حمایت کند، زیرا «در فضای پرتنش کنونی منطقه‌ای و جهانی، ثبات افغانستان یک سرمایه‌گذاری راهبردی است.»
رئیس UNHCR همچنین به درگیری‌های منطقه‌ای از جمله تنش‌های پاکستان–هند و جنگ ایران–اسرائیل اشاره کرد و هشدار داد که هر نوع بی‌ثباتی در منطقه می‌تواند فشار بر روند مهاجرت و عودت را افزایش دهد.
تحلیل خبرگزاری آگاه:
بازگشت ۳.۵ میلیون نفر در کمتر از دو سال، عددی هشداردهنده و در عین حال فرصت‌ساز است.
از یک‌سو، فشار مضاعفی بر زیربناهای اقتصادی، بهداشتی، آموزشی و امنیتی کشور وارد می‌شود؛ به‌ویژه در شرایطی که منابع داخلی محدود و حمایت‌های جهانی کاهش یافته‌اند.
از سوی دیگر، این بازگشت می‌تواند به یک سرمایه انسانی کلان بدل شود، اگر با برنامه‌ریزی و ایجاد فرصت‌های اقتصادی همراه باشد.
اما بزرگ‌ترین تهدید، عودت اجباری و بدون حفظ کرامت انسانی است که نه تنها آسیب روانی و اجتماعی برای بازگشت‌کنندگان دارد، بلکه می‌تواند روابط افغانستان با همسایگان را نیز پرتنش کند.
این‌که نهادهای بین‌المللی و امارت اسلامی چگونه می‌توانند مدیریت همدلانه، مؤثر و انسانی برای این چالش ارائه دهند، آزمونی مهم در مسیر ثبات داخلی و روابط خارجی افغانستان خواهد بود.
Leave feedback about this