وزیر خارجه پاکستان: نشست استانبول، آتش‌بس طالبان را در خاک ما تضمین می‌کند

خبرگزاری آگاه: وزارت خارجه پاکستان اعلام کرد که دور دوم مذاکرات این کشور با طالبان افغان روز شنبه، سوم عقرب، در استانبول ترکیه برگزار می‌شود. هدف اصلی نشست، ایجاد سازوکاری نظارتی برای جلوگیری از حملات تروریستی فرامرزی و تقویت آتش‌بس اخیر میان دو طرف اعلام شده است.

طاهر حسین اندرابی، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان، در نشست خبری روز جمعه در اسلام‌آباد گفت که مذاکرات استانبول ادامه گفت‌وگوهای هفته گذشته در دوحه قطر است که با میانجی‌گری ترکیه و قطر برگزار شد و منجر به توافق آتش‌بس میان طالبان و پاکستان شد.
به گفته اندرابی، نشست استانبول بر ایجاد یک «سازوکار نظارتی ملموس و قابل تأیید» تمرکز دارد تا تهدیدهای فرامرزی ناشی از خاک افغانستان علیه پاکستان به‌طور مؤثر مهار شود و از تلفات بیشتر در مناطق مرزی جلوگیری شود.
او همچنین از نقش «سازنده» ترکیه و قطر در تسهیل مذاکرات و کاهش تنش‌های منطقه‌ای قدردانی کرد و گفت: «این گفتگوها می‌تواند زمینه را برای ایجاد کانال‌های ارتباطی دائم میان دو کشور فراهم کند.»
در دور نخست گفت‌وگوها که هفته گذشته در دوحه برگزار شد، خواجه محمد آصف، وزیر دفاع پاکستان، و محمد یعقوب مجاهد، وزیر دفاع طالبان، به نمایندگی از دو طرف حضور داشتند. این مذاکرات پس از چند روز درگیری مرزی خونین میان نیروهای طالبان و ارتش پاکستان انجام شد و در پایان دو طرف بر سر آتش‌بس موقت توافق کردند که تاکنون برقرار است.
با وجود اعلام نشست استانبول توسط پاکستان، اداره طالبان تاکنون هیچ بیانیه رسمی در این مورد منتشر نکرده است و هنوز روشن نیست که کدام مقام‌های طالبان در این دور شرکت خواهند کرد.
تحلیل آگاه:
دور دوم مذاکرات میان طالبان و پاکستان، اگرچه با هدف کاهش تنش‌های مرزی و جلوگیری از حملات فرامرزی برگزار می‌شود، اما چالش‌های جدی در مسیر موفقیت آن وجود دارد. کارشناسان سیاسی می‌گویند طالبان در طول سال‌های اخیر نشان داده‌اند که کنترل کامل بر گروه‌های مسلح و شبه‌نظامی تحت حمایت خود ندارند و بنابراین اجرای کامل آتش‌بس و جلوگیری از حملات فرامرزی، بدون تضمین واقعی، دشوار خواهد بود.
همچنین، ناظران هشدار می‌دهند که پاکستان ممکن است از این مذاکرات برای تقویت نفوذ خود در مناطق مرزی افغانستان بهره‌برداری کند و طالبان را در موضع دفاعی قرار دهد. فقدان شفافیت در ترکیب هیئت طالبان و عدم انتشار بیانیه رسمی تاکنون، نگرانی‌ها درباره جدیت این گروه در اجرای تعهدات خود را افزایش داده است.
با وجود نقش مثبت ترکیه و قطر به‌عنوان میانجی، تحلیل‌گران معتقدند که بدون نظارت مستقل و مشارکت جامعه بین‌المللی، توافقات مرزی طالبان و پاکستان ممکن است تنها به ابزار سیاسی اسلام‌آباد تبدیل شود و امنیت واقعی مرزها را تضمین نکند.
بر این اساس، موفقیت نشست استانبول بستگی مستقیم به توان طالبان برای کنترل گروه‌های مسلح فرامرزی و همچنین پیگیری جدی پاکستان برای احترام به توافقات دارد. این نشست می‌تواند نقطه عطفی در کاهش خشونت‌های مرزی و تقویت صلح منطقه‌ای باشد، اما اگر ضعف‌ها و سوءتفاهم‌های موجود مدیریت نشود، احتمال بروز بحران‌های جدید و پیچیده‌تر در آینده افزایش خواهد یافت.