خبرگزاری آگاه : آرامگاه منسوب به عارف اسماعیلی معروف به «دیوانه‌شاه» یا «شاه درویشان» در روستای خلخان ولسوالی زیباک ولایت بدخشان، به‌طور مشکوک آتش زده شد. منابع محلی طالبان را مسئول این اقدام دانسته‌اند، در حالی که ریاست اطلاعات و فرهنگ طالبان تخریب را به «افراد ناشناس» نسبت داده و بررسی هیئتی را به این منظور به منطقه اعزام کرده است.
بر اساس گزارش‌ها، حدود ۷۰ درصد سازه این آرامگاه تخریب شده و برخی نسخه‌های آثار شعری دیوانه‌شاه نیز در آتش سوخته‌اند. عبدالرحمن کسرا، معاون طالبان در ولسوالی زیباک، گفت که ارگان‌های کشفی در تلاش شناسایی عاملان این رویداد هستند.
اطلاعات دقیق درباره زندگی و آثار دیوانه‌شاه در منابع عمومی محدود است، اما مردم محلی او را از پیروان ناصر خسرو بلخی، شاعر و فیلسوف قرن پنجم، می‌دانند و به مقام معنوی وی احترام می‌گذارند.
🔍 تحلیل آگاه:
این حادثه نشان‌دهنده بحران حفاظت فرهنگی و مذهبی در افغانستان تحت حاکمیت طالبان است. آرامگاه‌ها و مراکز مرتبط با فرقه‌ها و متفکران تاریخی، به‌ویژه آن‌هایی که با تفسیر محدود و ایدئولوژیک طالبان سازگار نیستند، در معرض تخریب و آتش‌زدن قرار دارند.
از منظر اجتماعی و فرهنگی، تخریب آرامگاه دیوانه‌شاه، یک پیام هشداردهنده به پیروان فرقه‌های مذهبی و محافل فرهنگی است: حفظ میراث تاریخی و معنوی در سایه خشونت و ایدئولوژی محدود، غیرممکن شده است. این اقدام، ضمن از بین بردن آثار فرهنگی و شعری، هویت معنوی و تاریخی یک جامعه محلی را نیز تهدید می‌کند.
از نظر سیاسی، سکوت یا نسبت دادن تخریب به «افراد ناشناس» توسط طالبان، نشان‌دهنده عدم شفافیت و ناتوانی در حفاظت از میراث فرهنگی است. این رویکرد باعث تضعیف اعتماد جامعه محلی به حکومت و افزایش شکاف‌های قومی و فرقه‌ای می‌شود.
حوادث مشابه در گذشته نیز اتفاق افتاده و بیانگر یک الگوی سیستماتیک سرکوب فرهنگی و مذهبی است که طالبان در مناطق تحت کنترل خود اعمال می‌کنند. این روند نه تنها میراث تاریخی افغانستان را تهدید می‌کند، بلکه پیامدهای بلندمدتی بر تربیت نسلی، هویت اجتماعی و تعاملات فرهنگی دارد.
در مجموع، آتش‌زدن آرامگاه دیوانه‌شاه، علاوه بر تخریب آثار فرهنگی، هشداری است برای جامعه افغانستان: اگر حفاظت از میراث تاریخی جدی گرفته نشود، بسیاری از نمادهای هویتی و فرهنگی این کشور به طور کامل از بین خواهند رفت.
Leave feedback about this