همزمان با اخراج گسترده مهاجران افغان از ایران و هشدار نهادهای بینالمللی درباره وضعیت بحرانی در مرز اسلامقلعه، وزارت مهاجرین طالبان ادعا کرده که «مشکلات مهاجران حل شده»؛ ادعایی که با واقعیتهای گزارششده از صحنه بسیار فاصله دارد.
خبرگزاری آگاه:
با افزایش بیسابقه شمار بازگشتکنندگان از ایران، که طبق آمار صلیبسرخ جهانی به بیش از ۸۰۰ هزار نفر در پنج هفته گذشته میرسد، وزارت امور مهاجرین حکومت طالبان روز سهشنبه، ۱۷ سرطان، اعلام کرد که «مشکلات مهاجران در بندر اسلامقلعه حل شده است.»
به گزارش تلویزیون ملی افغانستان، هیئتی به ریاست مولوی عبدالکبیر از هرات و نیمروز بازگشته و وضعیت مهاجران را بررسی کرده است. این وزارت مدعی شده که برق کمپها وصل شده، تجهیزات فراهم است و روند ثبتنام به شکل منظم پیش میرود.
اما همزمان، سازمان بینالمللی مهاجرت و صلیبسرخ جهانی نسبت به فشار شدید بر منابع امدادی و کمبود بودجه هشدار دادهاند. صلیبسرخ اعلام کرده که تنها ۱۰٪ بودجه اضطراری مورد نیاز تأمین شده و بسیاری از بازگشتکنندگان در شرایط بحرانی بهسر میبرند.
سازمان ملل نیز میگوید که تاکنون تنها ۲۸٪ از بودجهی ۲۱۶ میلیون دلاری طرح کمکهای بشردوستانه برای افغانستان تأمین شده است، در حالی که شمار بازگشتکنندگان از مرزهای ایران و پاکستان از یکونیم میلیون نفر فراتر رفته است.
در این میان، ویدیوها و گزارشهای منتشر شده نشان میدهند که بیشتر کمکرسانی به مهاجران توسط باشندگان محلی، تاجران و نهادهای داوطلب مردمی انجام شده است. بسیاری از این مهاجران حتی سرپناه موقتی ندارند.
همچنین سخنگوی حکومت طالبان نیز روز گذشته اعتراف کرد که شمار مهاجران فراتر از توان و بودجه موجود در ساختار حکومتی آنان است.
🔴 بحران انسانی فراتر از ظرفیت؛ واقعیتها و روایت رسمی
بازگشت گسترده مهاجران از ایران و پاکستان به افغانستان، در حالی که کشور تحت حاکمیت طالبان با رکود اقتصادی، انزوای بینالمللی و محدودیت شدید منابع روبهروست، تبدیل به یکی از بزرگترین بحرانهای انسانی سالهای اخیر شده است.
در این میان، روایت رسمی طالبان که تلاش دارد وضعیت را «عادی و تحت کنترل» جلوه دهد، بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد تا انعکاس واقعیت. ادعای حل مشکلات در حالی مطرح میشود که حتی نهادهای بینالمللی نمیتوانند حداقل نیازهای اولیه بازگشتکنندگان را تأمین کنند.
⚖️ نقش ایران و سکوت جامعه جهانی
از سوی دیگر، رفتار حکومت ایران با مهاجران افغان، بهویژه اخراجهای فلهای و برخوردهای غیرانسانی، با سکوت نگرانکننده جامعه بینالملل روبهرو شده است. در حالی که ایران ادعای میزبانی «میلیونها مهاجر افغان» را دارد، در عمل آنها را در شرایط ناامن به مرزها بازمیگرداند؛ آنهم بدون هماهنگی با نهادهای امدادی یا فراهم کردن حداقل زیرساخت.
🟡 طالبان، فاقد برنامه یا مایل به مدیریت؟
با وجود حجم بحران، طالبان نه تنها برنامه مدون برای اسکان، آموزش، اشتغال یا ادغام این جمعیت عظیم ندارد، بلکه بسیاری از کمپها فاقد ابتداییترین خدمات هستند. آنچه اکنون انجام میشود، بیشتر بر دوش مردم محلی گذاشته شده و نشاندهنده فقدان ظرفیت نهادی طالبان برای مدیریت بحران انسانی است.
🟢 جمعبندی: شکاف میان روایت رسمی و واقعیت زمینی
ادعای «حل مشکلات» مهاجران، نهتنها با گزارشهای میدانی و نهادهای بینالمللی همخوانی ندارد، بلکه نشان میدهد طالبان تلاش میکند با مدیریت رسانهای بحران، مسئولیت را از دوش خود بردارد. اما واقعیت میدانی از آن حکایت دارد که افغانستان با یک فاجعه انسانی خاموش روبهروست؛ فاجعهای که در صورت بیتوجهی، به یک بحران امنیتی، اجتماعی و بهداشتی تمامعیار بدل خواهد شد.
Leave feedback about this