جمعه، 25 میزان ۱۴۰۴ هجری خورشیدی است، برابر با 17 اکتبر ۲۰۲۵ میلادی.
خبرگزاری آگاه:
افغانستان یک روز دیگر را در سایه دود، خون و تناقض گذراند؛ از حملات هوایی پاکستان بر پکتیکا و کشته‌شدن بازیکنان کریکت گرفته تا تهدیدهای تند وزیر دفاع پاکستان، واکنش خشمگین زلمی خلیلزاد و میانجی‌گری بی‌ثمر قطر.
همه این‌ها در حالی رخ می‌دهد که طالبان از تمدید آتش‌بس سخن می‌گویند، اما آسمان پکتیکا بار دیگر از پهپادهای پاکستانی پر است.
آتش‌بس روی کاغذ، بمباران در واقعیت
روز جمعه، منابع محلی در پکتیکا گزارش دادند که هواپیماهای بی‌سرنشین پاکستانی چهار حمله در ولسوالی‌های ارگون و برمل انجام داده‌اند.
بر اساس گزارش تلویزیون ملی طالبان، در نتیجه این حملات دست‌کم ده غیرنظامی، از جمله زنان و کودکان، کشته و ۱۳ تن دیگر زخمی شدند.
خانه‌ها و بازارهای محلی ویران شدند و تصاویر ویدیویی منتشرشده نشان می‌دهد که امدادگران محلی، در تاریکی شب، پیکر قربانیان را از زیر آوار بیرون می‌کشند.
طالبان که تنها ساعاتی پیش از «تمدید آتش‌بس» با پاکستان سخن گفته بودند، در برابر این حملات سکوت اختیار کردند.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، تنها گفته بود که آتش‌بس “نامحدود” است و طالبان تا زمانی که پاکستان حمله نکند، پاسخ نمی‌دهند.
اما حمله شد – و هیچ پاسخی داده نشد.
واکنش بین‌المللی و خشم داخلی
زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین آمریکا در امور افغانستان، در واکنشی تند به حملات پاکستان گفت:
«پاکستان دهه‌هاست می‌کوشد افغانستان را تحت سلطه و فشار نگه دارد. اگر اسلام‌آباد صادق است، باید فوراً حملات خود را متوقف کند و به آتش‌بس احترام بگذارد.»
او افزود که مردم افغانستان در شرایط دشواری به‌سر می‌برند و در حالی‌که با بحران مهاجرین و فقر دست‌وپنجه نرم می‌کنند، پاکستان با اخراج میلیون‌ها مهاجر و حملات مرزی، بر درد مردم می‌افزاید.
خلیلزاد از پاکستان پرسید:
«آیا برای اسلام‌آباد غیرقابل تحمل است که همسایه‌ای که سال‌ها آن را زیر فشار نگه داشته، امروز اندکی آرامش تجربه کند؟»
خون در میدان کریکت
در حمله جمعه‌شب پکتیکا، هشت بازیکن تیم کریکت افغانستان از جمله کبیر، صبغت‌الله و هارون کشته شدند.
کریکت بورد افغانستان با انتشار اعلامیه‌ای گفت این حملات «ناجوانمردانه و ضدانسانی» است و در اعتراض، دیدار تیم ملی افغانستان با پاکستان را لغو کرد.
در اعلامیه آمده است:
«به احترام قربانیان، افغانستان از رقابت بیست‌آوره با پاکستان و تورنمنت سه‌جانبه خارج می‌شود. این ضایعه‌ای بزرگ برای خانواده کریکت کشور است.»
این تصمیم با استقبال گسترده کاربران افغان در شبکه‌های اجتماعی روبه‌رو شد و بسیاری آن را «پاسخ غیرنظامی به تجاوز نظامی پاکستان» توصیف کردند.
پاکستان: حمله به دشمنان داخلی، نه افغانستان
در سوی دیگر، رسانه‌های پاکستانی روایت متفاوتی دارند. روزنامه نَیشن گزارش داد که ارتش پاکستان حملات هوایی را علیه گروه حافظ گل‌بهادر در وزیرستان انجام داده است؛ گروهی که از خاک افغانستان برای حملات علیه ارتش پاکستان استفاده می‌کند.
به‌گفته این رسانه، در این عملیات بیش از ۷۰ شبه‌نظامی از جمله چند رهبر ارشد و بمب‌گذار انتحاری کشته شده‌اند.
اما همزمان با این حملات، یک انفجار انتحاری در کمپ ارتش پاکستان در شمال وزیرستان باعث کشته‌شدن ۷ سرباز و زخمی‌شدن ۱۳ نفر شد.
ارتش پاکستان گفته که «انتقام‌گیری» کرده اما آماده مذاکره است — تناقضی که نشان می‌دهد آتش‌بس نه در عمل معنا دارد و نه در نیت طرفین.
وزیر دفاع پاکستان: طالبان در آغوش هند
در موضعی کم‌سابقه، خواجه آصف، وزیر دفاع پاکستان، گفت طالبان که زمانی «در پناه ما بودند»، اکنون «در آغوش هند» نشسته‌اند و علیه اسلام‌آباد توطئه می‌کنند.
او تأکید کرد که از سال ۲۰۲۱ تا کنون، بیش از ۱۰ هزار حمله تروریستی در پاکستان رخ داده است و حکومت کابل هیچ اقدامی برای جلوگیری از نفوذ شبه‌نظامیان نکرده است.
به‌گفته او، پاکستان دیگر حاضر نیست روابطش را مانند گذشته ادامه دهد و تمام مهاجران افغان باید کشور را ترک کنند.
او نوشت:
«ملت‌های باعزت بر سرزمین بیگانه زندگی نمی‌کنند. پنج دهه مهمان‌نوازی به پایان رسیده است.»
اخراج مهاجران؛ ابزار فشار جدید اسلام‌آباد
نخست‌وزیر پاکستان، شهباز شریف، نیز در جلسه کابینه فدرال دستور آغاز اخراج فوری مهاجران افغان فاقد مدرک را صادر کرد.
تا ۱۶ اکتوبر، بیش از ۱.۴۷ میلیون مهاجر افغان به افغانستان بازگردانده شده‌اند.
این در حالی است که بر اساس گزارش سازمان ملل، بیش از ۳.۵ میلیون افغان در پاکستان زندگی می‌کنند و نیمی از آنان هیچ مدرک قانونی ندارند.
اسلام‌آباد ادعا می‌کند حضور گسترده افغان‌ها «تهدیدی برای امنیت ملی و اقتصاد پاکستان» است.
سکوت طالبان و فرصت از دست‌رفته دیپلماسی
طالبان در برابر همه این رویدادها — از بمباران غیرنظامیان تا تهدید وزیر دفاع پاکستان — واکنش رسمی و قاطعی نشان نداده‌اند.
هیئت طالبان به رهبری ملا یعقوب مجاهد قرار است برای گفت‌وگوهای صلح به دوحه برود، اما در داخل افغانستان، مردم از خود می‌پرسند که «آتش‌بس با چه قیمتی؟»
در امتداد خط دیورند، طالبان در حالت آماده‌باش کامل‌اند، اما هنوز فرمانی برای پاسخ نظامی صادر نشده است.
به گفته منابع محلی در قندهار، دستور از مرکز چنین است:
«تا زمانی که پاکستان حمله نکرده، شما نیز حمله نکنید. اگر حمله کردند، فقط دفاع کنید.»
اما وقتی مردم در پکتیکا کشته می‌شوند، این پرسش باقی می‌ماند که: آیا دفاع از خاک فقط شعار است؟
تحلیل آگاه
تحولات این هفته به‌روشنی نشان داد که جنگ میان طالبان و پاکستان هنوز به‌صورت رسمی آغاز نشده، اما نمایش قدرت در اوج خود است.
اسلام‌آباد از حملات هوایی و فشار مهاجرتی برای وادار کردن طالبان به کنترل تحریک طالبان پاکستان استفاده می‌کند، و طالبان نیز با ژست استقلال و مقاومت، تنها «در چارچوب محدود» پاسخ می‌دهند.
در واقع، هر دو طرف با یک جنگ واقعی مخالف‌اند — اما از سایه جنگ برای اهداف سیاسی خود بهره می‌برند.
پاکستان در داخل کشور با بحران مشروعیت، اقتصاد فروپاشیده و شورش‌های مسلحانه روبه‌رو است و نیاز دارد دشمنی خارجی خلق کند.
طالبان نیز در داخل، با فشار مردمی، بحران مشروعیت بین‌المللی و فروپاشی اقتصادی مواجه‌اند؛ دشمن خارجی برایشان نعمتی سیاسی است.
اما نتیجه برای مردم یکی است:
بمباران، فقر، آوارگی و سکوت.
اگر میانجی‌گری قطر هم به نتیجه نرسد، تنش کنونی می‌تواند به بحرانی فراتر از مرز تبدیل شود — بحرانی که نه اسلام‌آباد توان مهارش را دارد، نه کابل، و نه جامعه جهانی علاقه‌ای به پرداخت هزینه‌اش.
آتش‌بس روی کاغذ، اما جنگ در هوا ادامه دارد.
Leave feedback about this