وزارت عدلیه‌ی گروه طالبان اعلام کرده است که بیش از ۱۸ جریب از زمین‌های شهرک آریا در کابل را به‌عنوان «ملکیت دولتی» ثبت کرده است. منابع می‌گویند این تصمیم بخشی از روند گسترده‌ی غصب زمین‌ها در مناطق شهری و اقوام غیرپشتون است که از زمان تسلط طالبان شدت یافته است.
وزارت عدلیه‌ی گروه طالبان در اعلامیه‌ای که روز دوشنبه، ۲۸ میزان/مهر، منتشر کرده، گفته است که از مجموع ۱۶۶ جریب زمین شهرک آریا در ناحیه‌ی دهم کابل، حدود ۱۸.۲ جریب آن در فاز اول و دوم این شهرک «دولتی» تثبیت شده است.
در اعلامیه آمده است که زمین‌های مورد نظر پس از بررسی کمیسیون «حل منازعات اراضی دولتی و شخصی» ملکیت دولت شناخته شده است. اما وزارت عدلیه طالبان جزئیات دقیق در مورد ادعای مالکیت یا نحوه‌ی بررسی پرونده را منتشر نکرده است.
شهرک آریا یکی از مدرن‌ترین شهرک‌های مسکونی کابل است که در دوران جمهوریت توسط بخش خصوصی اعمار شد و شمار زیادی از خانواده‌های کارمندان دولت، استادان دانشگاه و تاجران در آن ساکن‌اند.
به‌گفته‌ی منابع محلی، این تصمیم طالبان بدون اطلاع و حضور مالکین زمین اتخاذ شده است و هدف آن تسلط تدریجی بر ملکیت‌های شخصی در نواحی شهری به‌ویژه مناطقی است که جمعیت غیرپشتون در آن حضور پررنگ دارد.
پیشینه و روند غصب زمین‌ها:
از زمان تسلط طالبان در اوت ۲۰۲۱، موارد متعدد غصب زمین در ولایات مختلف گزارش شده است. طالبان معمولاً زمین‌ها را «دولتی» یا «املاک غصبی» می‌خوانند و سپس آن‌ها را میان اعضای خود یا خانواده‌های وابسته توزیع می‌کنند.
در ماه‌های اخیر، نزدیک به دو هزار جریب زمین در شهرک نوآباد غزنی — منطقه‌ای عمدتاً هزاره‌نشین — نیز از سوی طالبان به‌طور مشابه مصادره شده است. این اقدام خطر کوچ اجباری بیش از ۱۲ هزار خانواده را در پی دارد.
در ولایت فاریاب نیز طالبان دست‌کم ۲۵ تن از ساکنان محلی را به‌دلیل مقاومت در برابر غصب زمین‌های‌شان بازداشت کرده‌اند.
سازمان‌های حقوق بشری، از جمله عفو بین‌الملل و دیده‌بان حقوق بشر، در گزارش‌های جداگانه گفته‌اند که سیاست طالبان در زمینه‌ی زمین‌داری، جنبه‌ی قومی و انتقامجویانه دارد و بخشی از الگوی «تغییر بافت جمعیتی» در مناطق خاص است.
تحلیل آگاه:
تحلیل‌گران امور حقوقی و شهری می‌گویند اعلام «دولتی بودن» زمین‌های شهرک آریا، ادامه‌ی روند سیستماتیک طالبان برای بازتعریف مالکیت شهری و تحکیم قدرت قومی در پایتخت است.
یک استاد پیشین حقوق در دانشگاه کابل در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفته است:
«طالبان با استفاده از سازوکارهای به ظاهر اداری، در واقع ساختار مالکیت را از طبقات متوسط شهری — که عمدتاً تحصیل‌کرده و منتقد طالبان‌اند — به نفع حلقات خودی و جنگ‌جویان تغییر می‌دهند.»
او افزوده است که «واژه‌ی دولتی» در قاموس طالبان، مترادف با «قابل مصادره بودن» است و هیچ روند شفاف یا قضایی برای بررسی مالکیت وجود ندارد.
به باور ناظران، غصب زمین‌ها در کابل، غزنی، بامیان، دایکندی و فاریاب نشان‌دهنده‌ی ابعاد تازه‌ی سیاست قومی طالبان است که با هدف جابه‌جایی جمعیت، حذف قشر تحصیل‌کرده و کنترل دارایی‌های شهری صورت می‌گیرد.
یک تحلیل‌گر سیاسی نیز تأکید می‌کند:
«طالبان می‌دانند که طبقه‌ی متوسط شهری پایگاه فکری مخالف آنان است؛ بنابراین با سلب مالکیت، می‌کوشند ابزارهای اقتصادی و هویتی این قشر را از بین ببرند.»
جمع‌بندی:
غصب ۱۸ جریب زمین شهرک آریا صرفاً یک اقدام اداری نیست، بلکه بخشی از الگوی بزرگ‌تر طالبان در مهندسی مالکیت شهری و تغییر بافت جمعیتی کابل به‌شمار می‌رود.
این روند، نه‌تنها امنیت حقوقی و اقتصادی هزاران خانواده را تهدید می‌کند، بلکه می‌تواند به بحران تازه‌ای در اعتماد عمومی و وحدت ملی دامن بزند.
Leave feedback about this